در این مقاله می خواهیم به معده و موضوع سندروم دامپینگ چیست بپردازیم. با ما باشید.
معده را می توان یکی از مهم ترین اندام های بدن انسان دانست. این عضو مهم، هر لحظه در حال کار و تجزیه و هضم غذا است تا انرژی انسان را برای انجام فعالیت های روزمره تامین کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سندروم دامپینگ می توانید با ما در تماس باشید
اینفوگرافیک سندروم دامپینگ
این کار شبانه روزی، این عضو مهم را در برابر آسیب های زیادی قرار می دهد که هر فرد را ملزم به مراقبت از آن می کند. یکی از مشکلات شایع که افراد زیادی به آن دچار هستند، سندروم دامپینگ است. ما در مقاله سندروم دامپینگ چیست به سوالات متعدد شما درباره این بیماری پاسخ خواهیم داد.
علائم سندروم دامپینگ چیست
فهرست مطالب
- درباره معده چه می دانید؟
- انواع بیماری های مربوط به دستگاه گوارش و معده را بیان کنید.
- سندروم دامپینگ چیست ؟
- انواع سندروم دامپینگ چیست ؟
- عوامل ایجاد سندروم دامپینگ چیست ؟
- علائم و نشانه های سندروم دامپینگ چیست ؟
- افرادی که در معرض خطر سندرم دامپینگ هستند.
- عوارض سندروم دامپینگ چیست ؟
- راه های درمان سندروم دامپینگ چیست ؟
- داروهایی که معمولاً برای درمان اختلالات گوارشی استفاده می شوند.
- درمان سندروم دامپینگ با جراحی
- راه های تشخیص سندروم دامپینگ چیست ؟
- راه های پیشگیری از سندروم دامپینگ چیست ؟
- راهنمای مراقبت های تغذیه ای برای سندرم دامپینگ
- مراقبت های پرستاری سندرم دامپینگ
- کلام آخر
درباره معده
سندروم دامپینگ یکی از مشکلات تقریبا رایج معده است. بنابراین ما قبل از پرداختن به موضوع سندروم دامپینگ چیست می خواهیم نگاهی اجمالی به معده و خصوصیات این عضو مهم بپردازیم و با آن بیشتر آشنا شویم.
معده یکی از مهمترین اندام ها برای هضم غذا است. هضم، به معنای تبدیل غذا به بخش های کوچک است که می توانند در بدن، جذب و مورد استفاده قرار گیرند.
فرآیند هضم شامل تجزیه قطعات غذا، انتقال آن ها به بخش های مخصوص و تبدیل شیمیایی مولکول های بزرگ غذا به ابعاد ریز تر است.
فرایند هضم در اولین ورود غذا به بدن یعنی در دهان و به وسیله دندان و عمل جویدن که غذا را به ذرات کوچک تبدیل می کند، آغاز می گردد و بعد از آن، آنزیم ترشح شده از بزاق، کار خود را که تجزیه نشاسته موجود در غذا به قندهای ساده تر است، از سر می گیرد و باعث می شود تا هضم در معده ادامه پیدا کند.
وقتی معده خالی است، شبیه یک بادکنک J شکل تهی است. معده می تواند خود را کوچکتر یا بزرگتر کند تا نیازهای مختلف از میان وعده ها تا شام های سبک را برآورده کند.
موقعیت معده در بدن
معده به عنوان بزرگترین عضو سیستم گوارش بدن انسان شناخته می شود و محل قرارگیری آن بین مری و اثنی عشر است. به طور دقیق تر، این اندام ناحیه بین انتهای قلب و پیلور دستگاه گوارش را می پوشاند، توسط صفاق پوشانده شده و به اندام های دیگر متصل است. امنتوم از انتهای معده امتداد یافته و مانند یک پرده از روی آن آویزان می شود.
بستر معده که ناحیه ای کوچک در شکم است، محل قرارگیری این اندام می باشد. همچنین معده دارای رابطه آناتومیک دقیقی است که آن را با اندام های مجاور در تماس نگه می دارد.
آناتومی معده
بخش فوقانی این معده وظیفه تولید اسید معده و پپسین را بر عهده دارد که به شکل یک آنزیم گوارشی عمل می کنند. قسمت پایینی معده یک بافت عضلانی دارد که می تواند غذا را با آب گوارش مخلوط سازد. به غیر از الکل و بعضی از انواع داروها، مواد مغذی نمی تواند از طریق این بخش جذب گردد.
وقتی محتویات معده کاملاً مخلوط و مایع شوند، به روده کوچک منتقل می شوند. اینجاست که هضم و جذب مواد مغذی اکثر پروتئین ها، قندها و چربی ها آغاز می شود. وقتی محتویات این اندام از طریق کل روده کوچک وارد روده بزرگ می شود، هضم کامل شده و مواد مغذی به طور کامل جذب می شود. روده بزرگ آب را تخلیه می کند و برخی مواد مانند ویتامین K را جذب می کند و شروع به دفع می کند.
پیشنهاد می کنیم از سایر مطالب سایت دکتر سلیمی دیدن کنید.
ساختار معده
این اندام دارای دو ماهیچه اسفنکتر برای نگه داشتن محتویات آن است. اسفنکتر قلب در منطقه اتصال مری و معده و اسفنکتر پیلور در محل اتصال معده و اثنی عشر واقع شده است.
این عضو از بدن دو خمیدگی دارد که انحنایی که از دیگری کوچکتر است، در پشت معده واقع شده است و تا دیواره پشت مری امتداد دارد.
یک خم کوچک که به سمت بالا خم گشته و شکل حرف جی انگلیسی را می سازد، در زیر اسفنکتر پیلور قرار گرفته است. ناحیه ای که اصطلاحا به آن ناحیه قدامی معده اطلاق می شود، محل قرارگیری انحنای بزرگ تر است.
این اندام توسط شبکه های پاراسمپاتیک و سمپاتیک (یعنی شبکه های عصبی و رگ های خونی) احاطه شده است که ترشحات و فعالیت عضلات این اندام را تنظیم می کند.
بخش های مختلف معده
این بخش از مقاله سندروم دامپینگ چیست در راستای توضیحات راجع به معده، به معرفی بخش های مختلف آن اختصاص دارد.
- کاردیا: قسمتی که محتویات شکم را پاک می کند.
- فوندوس: قسمتی که از انحنای بالای شکم تشکیل شده است.
- بدنه: مناطق اصلی و مرکزی
- پیلوروس: قسمت تحتانی شکم که محتویات روده کوچک در آن دفع می شود.
اسفنکتر پیلور در گوشه دور پیلور قرار دارد و از معده و اثنی عشر محافظت می کند. اسفنکتر پیلور دائماً در حضور مواد مغذی در این اندام بسته می شود و وقتی معده فعال می شود، اسفنکتر پیلور شل شده و باز می شود.
دیواره معده
دستگاه گوارش بدن انسان از حوله های کاغذی چهار لایه تشکیل شده است. دیواره های این اندام مانند سایر قسمت های دستگاه گوارش از چهار قسمت تشکیل شده است. با این حال، آن ها برای تطبیق عملکردهای حیاتی معده بازسازی می شوند. این اجزا شامل مخاط خارجی، سطح مخاط داخلی، ماهیچه بیرونی و سروز می باشد.
مخاط خارجی این اندام بیشتر از غدد معده تشکیل شده که مایع گوارشی را ترشح می کنند و توسط یک لایه اپیتلیوم پوشانده شده است. مخاط زیر جلدی یا لایه مخاطی داخلی از اتصالات بافتی تشکیل شده و شامل عروق خونی، عروق لنفاوی و اعصاب است. زیر مخاط از قسمت بیرونی مخاط حمایت می کند و حرکت این اندام را در طول پرستالیز امکانپذیر می کند.
لایه های عضلانی
قسمت عضلانی این اندام شامل سه لایه ماهیچه صاف است:
- الیاف طولی (بیرونی)
- الیاف حلقوی (بخش مرکزی)
- الیاف مورب (قطعات داخلی)
تفاوت معده با سایر قسمت های دستگاه گوارش در این است که به جای دو گروه، سه گروه عضلانی وجود دارد و به دلیل این آرایش، حرکت به این اندام امکانپذیر است. الیاف حلقوی بیشترین قدرت را در اسفنکتر پیلور دارند.
شما در حال مطالعه مقاله سندروم دامپینگ چیست و بخش مربوط به معرفی معده می باشید.
مخاط معده
هنگامی که این اندام خالی است، پوشش غشای مخاطی خطوطی را ایجاد می کند که چین های طولی نامیده می شوند. هنگامی که این اندام پر می شود، این گوشه های چین خورده صاف می شوند و با قرار گرفتن در زیر سطح، شکل سطحی صاف می دهند. این غدد از سلول های تخصصی تشکیل شده اند که بافت معده را به معده ترشح می کنند.
خونرسانی مورد نیاز معده
خون مورد نیاز از طریق شریان ها به سمت چپ این اندام، که شاخه ای از شریان های سلیاک هستند، تأمین می شود. تخلیه وریدی به وسیله رگ هایی به همین نام و به داخل ورید پورت صورت می پذیرد.
عملکرد معده
اندازه این اندام بستگی به مقدار غذای موجود در آن دارد. برای بزرگسالان، این اندام می تواند بیش از 1.5 لیتر غذا ذخیره کند. غذا به صورت لایه ای در معده جمع می شود و آخرین قسمت غذا را برای مدتی در انتها می گذارد. غذا به مرور با آب معده مخلوط می شود و احتمال دارد که کمی زمان ببرد تا اسیدی شده و از آمیلاز بزاق جلوگیری شود.
ماهیچه های این اندام با حرکاتی که انجام می دهند، باعث تجزیه غذای ورودی و مخلوط شدن آن با آب می شوند. همین طور با ایجاد امواجی موسوم به امواج پریستالتیک، باعث می شوند تا محتویات آن به سمت پایین به حرکت افتند.
هنگامی که معده فعال است، اسفنکتر پیلور بسته می شود. انقباض پیلور باعث تشکیل مایع Kim از هضم می شود و همچنین ترشحات دوازدهه را از طریق اسفنکتر پیلور دریافت می کند. تحریک پاراسمپاتیک، اندام ها را به ترشح شیره معده منتقل می کند و تحریک سمپاتیک اثر معکوس دارد.
مایع معده چیست؟
غدد مخاطی ویژه حدود 2 لیتر آب معده در روز ترشح می کنند. مواردی که در زیر به آن ها اشاره خواهیم کرد، جزو مواد تشکیل دهنده آن هستند.
- آب
- نمک معدنی
- مخاط
- اسید هیدروکلریک
- عامل ذاتی
- پیش ساز آنزیم غیر فعال
عملکرد آب معده
رطوبت موجود در آب معده باعث نرم شدن و مایع شدن غذا می شود و اسید کلریدریک غذا را اسیدی می کند، آمیلاز بزاقی را مهار می کند و باکتری هایی را که ممکن است در غذا وجود داشته باشند، از بین می برد.
یک محیط اسیدی که پپسین برای ارائه عملکرد به آن نیاز دارد، در گرو ترشح هیدروکلریک اسید است. پپسینوژن توسط اسید کلریدریک و پپسین به پپسین فعال در این اندام تبدیل می شود. این آنزیم ها پروتئین ها را به مولکول های کوچکتر تجزیه می کنند، در حالی که پپسین در pH 1.5-3.5 بیشترین فعالیت را دارد.
آب معده حاوی پروتئینی به نام فاکتور ذاتی است که برای جذب ویتامین 12B مورد نیاز است. غشای مخاطی دیواره این اندام از معده در برابر آسیب مکانیکی محافظت می کند، همچنین به عنوان یک مانع فیزیکی عمل می کند و دیواره این اندام را در برابر خوردگی اسید کلریدریک محافظت می کند.
ترشحات معده
حتی اگر اندام ها خالی باشند، مقدار کمی آب معده همیشه وجود دارد. این مایع را آب معده ناشتا می نامند و ترشح آن تا یک ساعت بعد از غذا ادامه می یابد.
در ترشح آب معده سه مرحله وجود دارد.
مرحله سر:
در این مرحله، آب معده قبل از رسیدن غذا به این اندام ترشح می شود. این ترشحات به دلیل تحریک نارسایی عصبی واژن (اعصاب پاراسمپاتیک) توسط حس بینایی، بو یا مزه غذا ایجاد می شود. ترشح موقعیت سر در بیماران مبتلا به قطع عصب واگ (نورکتومی واگ) مشاهده نمی شود. تحریک عصب سمپاتیک، مانند استرس عاطفی، ممکن است با تخلیه معده تداخل داشته باشد.
فاز معده:
غذا، سلول های غدد درون ریز را در پیلور و دوازدهه تحریک می کند و باعث ترشح هورمونی به نام گاسترین می شود. گاسترین مستقیماً وارد جریان خون می شود و غدد معده را برای ترشح بیشتر گاسترین تحریک می کند. ترشح آب گوارش پس از پایان رژیم و پس از پایان مرحله سر ادامه می یابد. وقتی PH پیلور به زیر 1.5 برسد، ترشح گاسترین متوقف می شود.
مرحله روده ای:
در زمان ورود غذای کم توسط این اندام به روده کوچک، سلول های غدد درون ریز مخاط روده، دو هورمون (ترشحات و کوله سیستوکینین) ترشح می کنند. این هورمون ها تولید آب معده را کاهش داده و تحرک این اندام را کاهش داده و سرعت تخلیه آن را کاهش می دهند. بنابراین، کیم واقع در دوازدهه کاملاً با صفرا و مایع لوزالمعده مخلوط می شود.
میزان تخلیه این اندام نیز بستگی به نوع غذای مصرفی دارد. یک رژیم غذایی با کربوهیدرات بالا می تواند تا 3 ساعت طول بکشد تا دفع شود، یا یک رژیم غنی از پروتئین مدت بیشتری در بدن باقی می ماند.
نقش معده در هضم و جذب غذا
این اندام وظایف زیر را برعهده دارد:
به طور موقت غذا را ذخیره می کند و به آنزیم های گوارشی و پپسین اجازه می دهد تا بر غذا تأثیر بگذارند.
فرایند تبدیل پروتئین ها به پلی پپتیدها توسط پپسین و با هضم شیمایی مواد غذایی ورودی انجام می پذیرد.
همچنین این عضو قابلیت تجزیه و هضم مکانیکی مواد غذایی را دارد. عملکرد این اندام مشابه با کاری است که آسیاب ها انجام می دهند. لذا در طی آن غذا با آب معده به کیم تبدیل می شود. تحریک پاراسمپاتیک تحرک و ترشح این اندام را افزایش می دهد.
آب، الکل و داروهای خاصی را جذب می کند
همچنین آب، الکل و داروهای خاصی را جذب می کند. اسید کلریدریک موجود در این اندام باکتری های موجود در غذا را از بین می برد و به عنوان یک فرایند تدافعی غیر اختصاصی عمل می کند.
معده همچنین با مصرف مواد محرک مانند باکتری و برخی مواد شیمیایی که به سمت بالا حرکت می کنند، باعث استفراغ می شود. محیط اسیدی این اندام، نمک های آهن مورد نیاز برای جذب آهن را حل می کند.
این اندام عامل ذاتی مورد نیاز برای جذب ویتامین 12B را ترشح می کند. همچنین عبور غذا از دوازدهه را تنظیم می کند. پیلور مقدار کمی کیم مایع شده را از طریق اسفنکتر پیلور به دوازدهه تزریق می کند. اسفنکتر باعث می شود تا غذا دیگر به این اندام بازنگردد. مسئولیت ترشح گاسترین بر عهده ی این اندام است.
انواع بیماری های مربوط به دستگاه گوارش و معده
تا این قسمت از مقاله سندروم دامپینگ چیست با معده که یک عضو مهم در بدن انسان است، آشنا شدید و روند کارکرد و اثرات آن بر بدن را شناختید. حال می خواهیم در قسمتی دیگر از مقاله سندروم دامپینگ چیست به برخی دیگر از مهم ترین مشکلات متداول معده اشاره کنیم.
بازگشت اسید
ریفلاکس اسید که به سوزش سر دل نیز معروف است، یکی از متداول ترین آسیب های مربوط به معده است. اگر این بیماری به طور مکرر رخ می دهد، به آن بیماری رفلاکس معده (GERD) می گویند و مورد جدی تری است.
برگشت اسید زمانی اتفاق می افتد که اسید از این اندام خارج شده و از طریق مری، لوله ای که دهان را به معده متصل می کند، حرکت می کند. با فشاری که این اسید به پوشش دیواره معده وارد می نماید، باید انتظار داشت که درد و تورم را در پی داشته باشد. با گذشت زمان، این وضعیت می تواند آسیب جدی تری به دیواره مری وارد کند.
علائم بازگشت اسید
درد حاد قفسه سینه به عنوان سوزش سر دل نیز شناخته می شود. زیرا نشانه واضح بیماری رفلاکس معده است. علائم دیگر عبارتند از:
- دیسفاژی
- احساس سوزش در قفسه سینه که ممکن است در شب افزایش یابد.
- توده گلو
- غذاهای مایع یا ترش را ممکن است بالا بیاورید.
علاوه بر این ها علائم متعدد دیگری نیز برای بازگشت اسید وجود دارد.
آن چه می خورید می تواند عامل مهمی باشد. وعده های غذایی زیاد، غذاهای سرخ شده، وعده های غذایی در اواخر شب و نوشیدن الکل یا قهوه می تواند باعث برگشت اسید معده شود.
در صورت بروز علائم اضافی مانند درد قفسه سینه یا تنگی نفس با رفلاکس اسید، که ممکن است نشانه حمله قلبی باشد، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
درمان بازگشت اسید
درمان بیماری رفلاکس اسید معده معمولاً با تغییر شیوه زندگی شروع می شود.
برای این که نگذارید اسید به بالا حرکت کند، می توانید کاری کنید که شیب تختخواب شما به سمت پایین باشد. به طوری که قسمت بالا تنه ی شما ارتفاع بیشتری نسبت به پاین تنه داشته باشد.
دیگر تغییرات شیوه زندگی برای مقابله با رفلاکس اسید شامل اجتناب و تغییر وعده های غذایی دو ساعت قبل از خواب است. داروهای بدون نسخه، مانند آنتی اسیدها نیز ممکن است کمک کنند.
در صورتی که داروهای بدون نسخه یا تغییر شیوه زندگی بر بهبود بیماری رفلاکس معده تاثیرگذار نباشد، ممکن است داروهای تجویزی و جراحی مورد نیاز باشد.
زخم های پپتیک
اگر در مخاط معده یا در ابتدای روده باریک زخم دارید که به آن اثنی عشر گفته می شود، احتمالاً نوعی زخم معده دارید. این شرایط شایع است و می تواند بسیار دردناک باشد.
در گذشته مردم معتقد بودند که زخم معده نتیجه عوامل سبک زندگی مانند استرس زیاد و خوردن غذاهای تند است. اکنون اطلاعات بیشتری در مورد دلایل شکل گیری آن ها داریم.
اتفاقی که می افتد این است که استفاده از باکتری های خاصی به نام هلیکوباکتر پیلوری و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی می تواند به مرور زمان به مخاط معده آسیب برساند.
عوامل خطرساز برای تشکیل زخم شامل سابقه خانوادگی، نوشیدن الکل، سیگار کشیدن و بیماری کبد یا کلیه است. در شرایطی که استرس و غذاهای تند باعث ایجاد زخم معده نمی شوند، اما گاهی اوقات می توانند زخم های موجود را تحریک کنند.
علائم
درد حاد که در جایی بین جناغ و ناف ایجاد می شود، یکی از مشخصه های زخم معده است. به غیر از درد، سایر علائم زخم معده شامل گلودرد، تهوع، استفراغ و از دست دادن اشتها است.
با این حال، ممکن است فرد بدون علامت باشد. اما در صورت بروز علائم شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. این علائم شامل موارد زیر است:
- درد شدید ناگهانی در ناحیه شکم
- علائم شوک مانند غش، گیجی، سبکی سر و تعریق زیاد
- استفراغ خونی که ممکن است قرمز روشن به نظر برسد یا شبیه پودر قهوه باشد.
- مدفوع تیره، شبیه قیر یا خونی
زخم معده را می توان با آندوسکوپی فوقانی تشخیص داد. برخی از آزمایشات تشخیصی ممکن است شما را ملزم به استفاده از یک راه حل مخصوص تصویربرداری تشخیصی، مانند باریم، برای تصویربرداری تشخیصی اشعه ایکس کند.
گزینه های درمان
هنگامی که زخم های گوارشی تشخیص داده می شوند، درمان ممکن است شامل ترکیبی از تغییر شیوه زندگی و دارو باشد.
تغییر شیوه زندگی شامل ترک سیگار، ترک و محدود کردن الکل و کافئین و اجتناب از غذاهایی است که می تواند منجر به کاهش وزن شود. داروهایی مانند داروهای بدون نسخه، مسدود کننده ها و داروهایی از این قبیل می توانند به درمان زخم های گوارشی کمک کنند. اگر زخم های گوارشی ناشی از هلیکوباکتر پیلوری باشد، آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت تجویز می شوند.
اگر اکثر آسیب ها به سرعت بهبود می یابند و به خوبی درمان می شوند، به شما توصیه می شود که برای جلوگیری از بیماری های جدی تر به دنبال کمک پزشکی باشید.
دیورتیکولوز و دیورتیکولیت
دیورتیکولوز زمانی رخ می دهد که یک جیب کوچک به نام دیورتیکولوز از عصای بزرگ بیرون می آید. دیورتیکولوز با افزایش سن شایع تر می شود.
هنگامی که دیورتیکول در روده بزرگ ملتهب می شود، دیورتیکولیت نامیده می شود.
علائم دیورتیکولوز و دیورتیکولیت
افراد مبتلا به دیورتیکولوز معمولاً علائم ندارند. علائم شایع دیورتیکولیت – تب – شامل موارد زیر است:
- درد معده
- تب
- استفراغ
- یبوست
با افزایش سن، انتخاب مواد غذایی می تواند منجر به دیورتیکولیت شود. رژیم غذایی کم فیبر و پرچرب، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. سایر شرایطی که ممکن است دخیل باشند؛ شامل چاقی، سیگار کشیدن و استفاده از برخی داروها از جمله داروهایی است که برای مقابله با روان پریشی استفاده می شود.
گزینه های درمانی دیورتیکولیت
انواع درمان ها برای این مشکل مطرح می باشد که بر اساس شدت بروز نشانه های این بیماری می توان روش درمان مناسب را برگزید.
اگر علائم خفیف باشد، ممکن است داروها برای بهبود وضعیت کافی باشند. با بهبود علائم، فرد می تواند به تدریج مواد مغذی جامد را به یک رژیم غذایی اضافه کند. در موارد شدید دیگر، شما ممکن است نیاز به بستری شدن داشته باشید و در صورت بروز عوارضی مانند سوراخ شدن یا فیستول، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
این مقاله تحت عنوان سندروم دامپینگ چیست به بررسی این اختلال اختصاص دارد و شما در حال مطالعه بخش انواع دیگر بیماری های مرتبط با معده هستید.
سندرم روده تحریک پذیر
این مورد را نیز می توان یکی از شایع ترین اختلالات گوارشی دانست. شدت بیماری در برخی افراد می تواند کم باشد و باعث نارضایتی آن ها شود، در حالی که برای برخی دیگر می تواند یک بیماری ناتوان کننده باشد که در فعالیت های روزانه اختلال ایجاد می کند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله سندروم روده تحریک پذیر را مطالعه کنید.
علائم سندرم روده تحریک پذیر
علائم تحریک پذیری تنفسی بسیار متفاوت است، اما شایع ترین آن ها عبارتند از:
- دل درد
- نفخ
- گاز
- اسهال یا یبوست
- نیاز پر تکرار به دفع
این نشانه می تواند آزار دهنده و علنی باشد و می تواند تنها در سیستم گوارش به صورت نامحسوس رخنه کند و فرد متوجه آن ها نشود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله بهترین قرص برای سندروم روده تحریک پذیر را مطالعه کنید.
علل دقیق سندروم روده تحریک پذیر ناشناخته است
علل دقیق سندروم روده تحریک پذیر ناشناخته است. جمعیت های میکروبی با اندازه بزرگ، ناهنجاری در عملکرد اندازه، تغییر در نحوه ارتباط و کار مغز و امواج بزرگ می تواند نقش داشته باشد.
سندروم روده تحریک پذیر در زنان دو برابر مردان و بیشتر در افراد زیر 50 سال شایع است. در مواردی که باعث ناراحتی تنفسی نمی شود، ممکن است اثرات منفی آن را تشدید کند.
تغییر مکرر نشانه های بیماری، تشخیص و شناسایی این سندروم را سخت می کند. همچنین از سختی های این بیماری می توان به این مورد اشاره کرد که هیچ آزمایش انحصاری و مخصوصی برای شناسایی آن وجود ندارد، بلکه تنها در صورت تداوم علائم بیماری و احتمال وجود سایر مشکلات گوارشی، تشخیص انجام می شود.
گزینه های درمان سندروم روده تحریک پذیر
درمان بیماران مبتلا به سندروم روده معمولاً شامل داروها و شیوه زندگی و تغییر رژیم غذایی است.
کاهش مصرف غذاهای سرشار از FODMAP، نوعی اسید چرب که اغلب با علائم گوارشی همراه است، گاهی اوقات می تواند مفید باشد. استفاده از فیبر زیاد و اجتناب از چسب از دیگر ترفندهای موثر است. تغییر در شیوه زندگی مانند ورزش، کاهش استرس و خواب کافی ممکن است به تسکین علائم کمک کند.
حال بیایید با شناخت کافی از معده و برخی از مشکلات متداول آن به موضوع سندروم دامپینگ چیست بپردازیم و در اولین قدم به این سوال پاسخ دهیم.
سندروم دامپینگ چیست ؟
سندرم دامپینگ به واکنش دشوار دستگاه گوارش و بدن به ورود زیاد حجم بزرگی ازغذای جامد و مایع هیپرتونیک (آبی که میزان اسمزی آن بیشتر از اسمزی خون است) در مناطق مجاور درخت کوچک اشاره دارد. سندروم دامپینگ معمولاً بعد از جراحی ایجاد می شود تا مایعات بیشتری وارد بدن شوند و مواد مغذی جامد، وارد روده کوچک شوند.
سندروم دامپینگ در افرادی که تجربه جراحی ندارند نیز در شدت کم و با تاثیر ناچیز روی می دهد. همچنین در صورت تزریق دوز زیاد از گلوکز به ژژنوم می توان انتظار بروز این سندرم را داشت.
سندرم دامپینگ همچنین پس از گاسترکتومی کامل یا سبک (نوعی بای پس معده)، دستکاری پیلور، فتق واگ (جراحی برش عصب واگ هنگام ورود به شکم) و پس از انجام برخی از جراحی های بای پس معده در چاقی رخ می دهد.
نشانه هایی که باعث می شوند به وقوع این سندرم پی ببریم، دو نوع هستند: مرحله اولیه (10-30 دقیقه بعد از غذا) و مرحله دیرهنگام (1-3 ساعت بعد از غذا) که در آن نوع و شدت علائم برای بیماران مختلف متفاوت است.
سندرم دامپینگ زودرس با علائم گوارشی و عروقی مرتبط با درد شکم، نفخ، تهوع، استفراغ، اسهال، سردرد، گرگرفتگی، خستگی و افت فشار خون مشخص می شود.
این علائم در اثر تخلیه سریع محتویات هیپراسمولار از معده به روده کوچک ایجاد می شود
این علائم در اثر تخلیه سریع محتویات هیپراسمولار از معده به روده کوچک ایجاد می شود. بنابراین، انتقال مایع از جریان خون به لومن روده و اتساع روده باعث درد شدید و نفخ می شود.
علائم عروقی در سندرم دامپینگ تأخیری غالب است و شامل تعریق، ضعف، سرگیجه، لرزش، گرسنگی و افت قند خون می شود. دامپینگ با تاخیر احتمالاً هیپوگلیسمی واکنشی است.
افزایش زیاد انسولین با منتقل شدن سریع، هیدرولیز و جذب کربوهیدرات ها اتفاق می افتد و سپس سبب کاهش سطح گلوکز خون می شود. نوسانات قند خون و ترشح پپتیدهای روده، پلی پپتیدهای ترشح کننده انسولین ناشی از گلوکز و پلی پپتیدهای شبه گلوکاگون مسئول برخی از علائم دیررس سندرم دامپینگ هستند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله بیماری‌هایی که باعث چاقی می شوند را مطالعه کنید.
انواع سندروم دامپینگ چیست ؟
سندرم دامپینگ به دو نوع و بر اساس زمان وقوع تقسیم بندی می شود:
- سندرم دامپینگ زودهنگام 10 تا 30 دقیقه بعد از غذا رخ می دهد.
حدود 75 درصد از کسانی که از این آسیب رنج می برند، به این نوع مبتلا هستند.
- سندرم دامپینگ تاخیری 2-3 ساعت پس از خوردن غذا رخ می دهد.
باقی درصد کسانی که سندرم دامپینگ دارند، به گونه تاخیری آن دچارند.
هر نوع سندرم دامپینگ علائم متفاوتی دارد.
افرادی نیز هستند که اختلالشان جزو هر دو دسته است. یعنی هر دو نوع از این سندرم را با هم و همزمان تجربه می کنند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله لاپاراسکوپی روده بزرگ چیست را مطالعه کنید.
عوامل ایجاد سندروم دامپینگ چیست ؟
در سندرم دامپینگ، غذا و آب معده از معده با سرعت غیرطبیعی و کنترل نشده وارد روده کوچک می شوند. این مشکل اغلب ناشی از تغییرات در معده در نتیجه عمل جراحی است.
به عنوان مثال، هنگامی که دریچه پیلور بین معده و روده کوچک (اثنی عشر) با جراحی برداشته می شود. دریچه پیلور به عنوان ترمز عمل می کند تا محتویات معده به تدریج وارد روده باریک شود و وقتی این دریچه با جراحی برداشته شود، ماده موجود در معده به سرعت به روده کوچک نشت می کند. هرچه معده بیشتر خارج شود یا با جراحی کنار بیاید، بیماری دامپینگ شدیدتر است.
سندرم دامپینگ نیز بعد از هر نوع جراحی معده و همچنین مری ایجاد می شود. در حقیقت، جراحی بای پس معده برای کاهش وزن شایع ترین علت این سندرم امروزه است.
در عین حال، انواع مختلف جراحی ها خطر ابتلا به سندرم دامپینگ را در فرد افزایش می دهند. این جراحی ها عبارتند از:
- گاسترکتومی
- ژژونوستومی
- واگوتومی
- جراحی GERD
- جراحی اسلیو
- بای پس معده
- جراحی مری
حتی بیماری ها و داروها خطر سندرم دامپینگ را افزایش می دهند. از جمله دیابت، سندرم استفراغ مکرر، سندرم زولینگر-الیسون و متوکلوپرامید.
علائم و نشانه های سندروم دامپینگ چیست ؟
افراد مبتلا به سندرم دامپینگ بلافاصله بعد از غذا علائم و نشانه های آزاردهنده ای دارند. این علائم به طور ناگهانی در مدت 15 دقیقه تا 3 ساعت ظاهر می شود و شدت و درجه آن ها بسته به نوع غذایی که می خورید، می تواند متفاوت باشد و علائم و نشانه های این سندرم در دو مرحله ظاهر می شود.
مرحله اول که مرحله اولیه نامیده می شود، در اثر تخلیه سریع محتویات معده ایجاد می شود و علائم و نشانه های آن حدود 15 تا 30 دقیقه پس از غذا شروع می شود و در عرض یک ساعت به اوج خود می رسد.
مهمترین علائم و نشانه های اولیه مرحله شامل علائم زیر است:
- احساس پری و نفخ
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- دل درد و اسید معده
- سرگیجه
مرحله دوم که به مرحله دیررس معروف است، حدود یک تا سه ساعت پس از خوردن غذا شروع می شود و بیشتر به دلیل افت قند خون است.
شایع ترین علائم و نشانه های مرحله آخر موارد زیر است:
- تعریق
- ضربان قلب شدید
- سرگیجه
- جریان آب – تخلیه
- قند خون پایین
افرادی که در معرض خطر سندرم دامپینگ هستند
سندرم دامپینگ مشکلی است که اغلب افرادی را که تحت عمل جراحی بای پس معده قرار گرفته اند و معده آن ها دستکاری شده است، تحت تاثیر قرار می دهد.
افرادی که در طول جراحی های مختلف از جمله جراحی های مربوط به سرطان معده و مری، قسمتی یا تمام معده خود را از دست داده اند و همچنین تحت عمل جراحی بای پس معده قرار گرفته اند که برای لاغری و کوچک شدن معده انجام می شود. خطر ابتلا به سندروم دامپینگ در این افراد بیشتر از سایرین است.
عوارض سندروم دامپینگ چیست ؟
پس از برخی از انواع جراحی معده، عوارضی مانند سوء جذب یا استئاتوره همراه با دامپینگ و افت قند خون ایجاد می شود. حدود 10٪ از بیماران به دلیل عبور سریع غذا، کمبود لیپاز معده یا عملکرد نادرست مجاری صفراوی و لوزالمعده دچار استئاتوره ثانویه می شوند.
این به دلیل اختلال در ورود غذا به روده کوچک، ترشح هورمون ها و آنزیم های روده و کاهش کارایی دستگاه گوارش است. بیمارانی که قبل از جراحی معده عدم تحمل لاکتوز نداشتند، ممکن است پس از عمل دچار کمبود نسبی لاکتوز شوند. چه به این دلیل که غذا سریعتر وارد روده کوچک می شود و چه به دلیل افزایش سرعت حمل و نقل از ابتدای روده کوچک.
کم خونی، پوکی استخوان و کمبود ویتامین و مواد معدنی ممکن است در اثر سوء جذب طولانی مدت با مصرف محدود غذا ایجاد شود. کاهش ترشح اسید می تواند منجر به کمبود آهن شود که به طور طبیعی ترکیبات آهن را کاهش داده و باعث جذب سریع و انتقال و کاهش تماس با محل های جذب آهن یا کم خونی می شود.
کمبود آهن در این مورد منجر به کم خونی مگالوبلاستیک می شود. اگر میزان مخاط معده کاهش یابد، تولید فاکتور ذاتی به میزان لازم برای جذب کامل ویتامین 12B کاهش می یابد و می تواند منجر به کم خونی خطرناک شود.
رشد بیش از حد باکتری ها در روده کوچک منجر به کاهش ویتامین 12 B می شود
همچنین رشد بیش از حد باکتری ها در روده کوچک منجر به کاهش ویتامین 12 B می شود. زیرا باکتری ها برای استفاده از این ویتامین با میزبان رقابت می کنند. پس از گاسترکتومی، بیماران به طور کلی باید دوزهای پیشگیرانه ویتامین 12B را به صورت تزریقی دریافت کنند.
بیمارانی که بعد از عمل بای پس معده علائم خود را نشان می دهند، اغلب کاهش وزن را تجربه می کنند. کاهش وزن با خستگی مداوم همراه است که اغلب با سردرگمی و عوارض جانبی ناتوان کننده همراه است.
برخی از بیماران به اشتباه عوارض جانبی را به مصرف خود نسبت می دهند و نه به مقدار، ویژگی ها یا نوع غذای مصرفی. بیماران گاهی مصرف انواع غذاها را با درد و ناراحتی ناشی از آن مرتبط می دانند و به ندرت بر اساس تجربیات خود، غذاهای مناسب را انتخاب می کنند.
راه های درمان سندروم دامپینگ چیست ؟
بسته به نوع جراحی و روش های تغذیه مورد استفاده، شدت علائم از ناتوانی خفیف تا جزئی طبقه بندی می شود. اگرچه عوارض جانبی کوتاه مدت و بلند مدت زیادی وجود دارد، اما بهبود رژیم غذایی می تواند علائم را در اکثر افراد کاهش داده یا از بین ببرد.
برای بیمارانی که با وجود تغییر در عادات غذایی، هنوز علائم و نشانه هایی دارند، از داروهایی استفاده می کنند که تحرک دستگاه گوارش را کاهش می دهند.
علائم در مراحل مختلفی رخ می دهد که هر کدام دارای مکانیسم های متفاوتی هستند که با دفع غذا و نوشیدنی در روده کوچک مرتبط است و همه بیماران، پیامدهای بیماری را با شدت یکسان تجربه نمی کنند.
به طور کلی، این عارضه در 3 مرحله ظاهر می شود:
در مرحله اول، بیماران 10 تا 20 دقیقه بعد از غذا احساس سیری و حالت تهوع می کنند. این مرحله با تورم روده کوچک به دلیل وجود غذا و مایعات و همچنین تغییر جزئی در جهت مایع از خون به روده همراه است. دلیل این تغییر فشار خون بالا به دلیل عملکرد آنزیم ها است. در این زمان، علائمی مانند سوزش سر دل، تپش قلب، ضعف و تعریق در بیمارانی ظاهر می شود که نیاز به نشستن یا دراز کشیدن دارند.
مرحله میانی که از حدود 20 دقیقه تا بیش از یک ساعت پس از خوردن غذا رخ می دهد، با نفخ، نفخ بیش از حد، درد شکم و اسهال همراه است. علائم روده بزرگ با تشدید سوء جذب کربوهیدرات ها و سایر مواد مغذی همراه است و به دنبال آن تخمیر موادی که وارد روده بزرگ می شوند.
آخرین مرحله، دو تا سه ساعت بعد از غذا اتفاق می افتد که با واکنش کاهش قند خون یا کاهش قند خون (تغذیه ای) همراه است. بیماران علائمی مانند تعریق، اضطراب، ضعف، لرزش یا گرسنگی و از دست دادن تمرکز را تجربه می کنند. عبور سریع با هیدرولیز و جذب کربوهیدرات ها منجر به افزایش شدید سطح انسولین و به دنبال آن کاهش سطح گلوکز خون می شود.
داروهایی که معمولاً برای درمان اختلالات گوارشی استفاده می شوند
آنتی بیوتیک ها
ریشه کنی H. pylori
پیشگیری یا درمان عفونت پس از جراحی یا زخم شکم
آنتی اسیدها
خنثی سازی اسید معده در رفلاکس اسید و زخم معده
مهار کننده های پمپ پروتون (امپرازول، اینزوپرازول)
کاهش ترشح اسید معده
آنتاگونیست های گیرنده H2 (سایمتیدین، رانیتیدین)
جلوگیری از ترشح اسید معده
دی ساكاريد‌های سولفاته (Sucral Fate)
محافظت از دیواره معده و افزایش مقاومت غشای مخاطی در برابر آسیب های ناشی از اسیدها و آنزیم ها
درمان سندرم دامپینگ با جراحی
آخرین درمان سندرم دامپینگ جراحی است، اما این نوع درمان باید توسط متخصص تشخیص داده و تجویز شود. تنها در صورتی که درمان خانگی و همچنین درمان با شیمی درمانی و حتی داروهای گیاهی چندان موثر نباشد، پزشک متخصص عمل جراحی روی شکم بیمار انجام می دهد.
در طول عمل جراحی بای پس معده، هدف کاهش سرعت عبور غذا از معده به روده ها برای افزایش ماندگاری غذا است. قبل از جراحی بای پس معده، پزشک معاینات را انجام می دهد.
این ها راه های درمان سندروم دامپینگ بود که در چند قسمت از مقاله “سندروم دامپینگ چیست” به آن پرداختیم. با ما همراه باشید تا انواع آزمایشاتی که می توانند در تشخیص این سندرم به ما کمک کنند را با هم بررسی کنیم.
راه های تشخیص سندروم دامپینگ چیست ؟
آندوسکوپی:
در طول آزمایش، پزشک یک لوله کوچک قابل انعطاف را به همراه آندوسکوپ، دستگاهی با دوربین و چراغ به بدن وارد می کند.
این لوله از طریق دهان وارد بدن می شود.
آن ها با این آزمایش قسمت هایی از دستگاه گوارش مانند مری و اثنی عشر را مورد بررسی قرار می دهند.
آزمایش تخلیه معده:
این آزمایش به پزشکان کمک می کند تا میزان هضم بیمار را اندازه گیری کنند.
برای انجام این آزمایش، یک بیمار باید مقدار بسیار کمی از مواد رادیواکتیو را با وعده غذایی خود ببرد تا پزشکان بتوانند با دوربین های خود ببینند که با چه سرعتی از بدن بیمار عبور می کنند.
اگر غذا در این مورد به سرعت به روده کوچک برسد، گفته می شود که فرد مبتلا به سندرم دامپینگ است.
آزمایش گلوکز:
سندرم دامپینگ منجر به افت قند خون می شود.
انجام این آزمایش به متخصصین اجازه می دهد به بررسی نحوه واکنش بدن به گلوکز بپردازند.
روش این آزمایش به این صورت است که فرد آب قند می خورد و بعد از چند ساعت سطح قند خون فرد گرفته می شود.
معاینه رادیوگرافی:
در این آزمایش، بیمار باید یک نوشیدنی باریم را در مقابل رادیوگرافی بنوشد.
باریم نام مایعی است که در رادیوگرافی ظاهر می شود.
کنترل هضم بیمار و بررسی سیستم هضم، دلیل انجام این آزمایش می باشد.
این روش نسبت به روش های دیگر کمتر آزمایشی است.
انواع مختلفی از جراحی ها برای درمان این بیماری وجود دارد که باید بر اساس جراحی اولیه بیمار انتخاب شوند. با این حال، طبق اعلام موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی، جراحی برای درمان سندرم دامپینگ اغلب ناموفق است.
راه های پیشگیری از سندروم دامپینگ چیست ؟
چنان چه در طول این مقاله به آن اشاره کردیم، علت اصلی سندرم دامپینگ کاهش وزن یا جراحی معده است.
هر گونه جراحی مرتبط که ممکن است شامل بای پس معده یا برداشتن احتمالی باشد، ممکن است علت اصلی سندرم دامپینگ در بیمار باشد.
جراحی برای افراد مبتلا به سرطان معده مختلف بسیار مهم است. اما برخی از افراد از جراحی بای پس معده برای اهداف زیبایی استفاده می کنند. این جراحی در بین بسیاری از افرادی که امروزه خطرات جانبی دارند، انجام می شود. یکی از خطرات برای بیمار، سندرم دامپینگ است.
در نتیجه اگر نمی خواهید این سندرم را ایجاد کنید، از جراحی های زیبایی استفاده نکنید.
راهنمای مراقبت های تغذیه ای برای سندرم دامپینگ
به موارد زیر توجه کنید:
- کاهش حجم و افزایش تعداد وعده های غذایی در روز، جذب خالص را بهبود می بخشد و انتقال مایعات را کاهش می دهد.
- خوردن غذاهایی با پروتئین زیاد و چربی متوسط با مقدار کافی کالری برای حفظ یا افزایش وزن مورد نیاز توصیه می شود و کربوهیدرات های پیچیده با توجه به میزان تحمل بیمار در رژیم غذایی گنجانده شده است.
خوردن غذاهای ساخته شده از فیبر باعث افزایش ویسکوزیته و کند شدن انتقال مواد در دستگاه گوارش فوقانی می شود. هنگام استفاده از مکمل های فیبر، به ویژه به دلیل اختلال در تحرک و تنگ شدن خروجی مری یا معده، باید از انسداد جلوگیری شود.
دراز کشیدن و اجتناب از فعالیت، به ویژه یک ساعت بعد از غذا، می تواند به کند شدن تخلیه معده کمک کند.
خوردن مقادیر زیاد مایعات همراه غذا
خوردن مقادیر زیاد مایعات همراه غذا سرعت انتقال را در دستگاه گوارش تسریع می کند و بنابراین توصیه نمی شود. بهتر است مایعات کافی در طول روز به طور متناوب و هر بار به مقدار کم مصرف شود.
مصرف مواد شیرین، هیپرتونیک و غلیظ، جز در مقادیر بسیار کم مجاز نیست. این مواد شامل نوشابه، آب میوه، کیک، بیسکویت و دسرهای منجمد (مگر این که با جایگزین های قند تهیه شده باشند) هستند.
لاکتوز به ویژه در شیر و بستنی بسیار غیر قابل تحمل است، زیرا انتقال آن را در دستگاه گوارش سرعت می بخشد و باید از این مواد اجتناب کرد. پنیر و ماست بهتر تحمل می شوند.
مراقبت های پرستاری سندرم دامپینگ
به بخش پایانی مقاله سندروم دامپینگ چیست رسیدیم که به مراقبت های پرستاری از بیماران دچار به این سندروم اختصاص دارد.
بیشترین تاثیر را در تخلیه معده، خود فرد مبتلا دارد تا از آن پیشگیری کرده یا آن را کنترل نماید.
اول، به یاد داشته باشید که هنگام نشستن، غذای خود را بخورید.
حجم وعده غذایی خود را به 5 تا 6 وعده در روز محدود کنید.
تا جایی که ممکن است از مصرف لبنیات خودداری کنید.
اطمینان حاصل کنید که نان سبوس دار و غلات را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
هنگام غذا خوردن صبور باشید، غذا را به طور کامل بجوید و به آرامی غذا بخورید.
فیبر یکی از منابع مهم درمان است و حتماً آن را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
از نوشیدنی های الکلی و گازدار خودداری کنید.
مصرف آب خود را افزایش دهید زیرا برای سلامت بدن و حفظ متابولیسم ضروری است.
قبل از سیر شدن، غذا را متوقف کنید.
از غذاها و نوشیدنی هایی که در دمای خنک مجاز هستند، استفاده کنید. زیرا دمای بسیار سرد و گرمای شدید ممکن است علائم سندروم دامپینگ را تشدید کند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله قرص پنتوس چیست را مطالعه کنید.
کلام آخر
با مطالبی که خواندید، اکنون از ماهیت این سندروم و راه های تشخیص و درمان و همچنین علائم آن اطلاعات کسب کردید. اشاره شد که برخی از جراحی ها می توانند باعث بروز این سندروم شوند. لذا امید است با مراقبه های لازم؛ اولا از بروز این سندرم جلوگیری کنید و یا اگر به آن مبتلا شدید، بتوانید در کنترل آن گام های مثبتی بردارید.
منبع:
