در این مقاله از سایت بهترین دکتر جراحی لاغری در خرم آباد، به بررسی موضوع هورمون چاقی می پردازیم.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد چاقی و راه های درمان با ما در تماس باشید.
بررسی ها نشان می دهد بعضی از اشخاص، با انجام پیوسته تمرینات فیزیکی و یا داشتن یک برنامه رژیم غذایی کاهش وزن، نمی توانند بخشی از وزن اضافی خود را از دست دهند و یا با نخوردن و محدود نمودن خوراکی ها و یا پرهیز از انواع محصولات غذایی فرآوری شده، به عملکرد دلخواه دست نمی یابند.
در چنین شرایطی است که پزشکان مجرب و حاذق با تجویز تست خون، اقدام به بررسی میزان تعادل میان هورمون ها می کنند تا بهتر بتوانند در رابطه با لاغری و یا مقدار سوخت و ساز بدن تصمیم بگیرند.
برای آشنایی با هورمون لاغری کلیک نمایید.
مقدمه
اغلب اشخاص، شناخت کافی از انواع هورمون های چاقی ندارند
به این ترتیب اغلب اشخاص، شناخت کافی از انواع هورمون های چاقی ندارند و نمی دانند که مهمترین عامل اضافه وزن بالا و کاهش سوخت و ساز بدن، هورمون های چاقی هستند.
لذا، به همین منظور سعی داریم در این مقاله به هورمون چاقی و انواع آن بپردازیم و در این خصوص اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهیم.
شما برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص هورمون چاقی و راه های درمان آن، می توانید به جناب آقای دکتر مهدی سلیمی مراجعه نمایید و از ایشان، بهترین و مناسب ترین مشاوره ها را دریافت نمایید. دکتر سلیمی، برترین پزشک در این زمینه و معتبرترین متخصص انواع جراحی های چاقی شناخته می شوند.
پیشنهاد می کنیم از پست عمل حلقه معده در شیراز دیدن کنید.
اینفوگرافیک هورمون چاقی
هورمون چاقی چیست؟
Hormonal Obesity زمانی در فرد نمود پیدا می کند که میان هورمون های موجود در بدن، بی نظمی به وجود آمده و در نهایت به تدریج منجر به اضافه وزن بالا شود. گفتنی است که کنترل بخش اعظمی از وزن هر شخص، از طریق هورمون ها انجام می شود.
به عبارت دیگر تحقیقات حاکی از آن است که هورمون ها روی بافت های چربی انباشته و در عین حال مقدار اشتها تاثیر می گذارند. تقریباً ده هورمون با افزایش وزن و یا بزرگی شکم در ارتباطند و برابر نبودن هر یک از آن ها به میزان قابل توجهی تغییراتی را در وزن افراد ایجاد می کند.
ممکن است بالا رفتن هورمون چاقی در آقایان، بر اثر استرس های بسیار و یا میزان Cortisol hormone باشد. بالا بودن سطح آن، احتمال این که تجمع بافت های چربی بدن را افزایش داده و سوخت و ساز بدن را تقلیل دهد، بسیار است.
بانوان با ورود به دوران یائسگی، با تقلیل Estradiol که هورمون Estrogen به خصوصی است، مواجه خواهند شد
لازم به توضیح است که بانوان با ورود به دوران یائسگی، با تقلیل Estradiol که هورمون Estrogen به خصوصی است، مواجه خواهند شد و در نتیجه سبب عدم تعادل میان متابولیسم و همچنین وزن بدن می شود. به این ترتیب با پایین بودن میزان این هورمون در بانوان، درصد هورمون چاقی افزایش می یابد.
شاید اکثر بانوان با بالا رفتن سن در طی زندگی، شاهد تجمع بافت های چربی در نواحی ران و یا باسن خود باشند که می تواند عامل اصلی هورمون های چاقی در بدن باشد. با هدف شناخت دقیق تر از چاقی هورمونی، در ادامه به چند نشانه از علائم آن اشاره خواهیم کرد:
سردرد 2) رنگ پریدگی صورت 3) خستگی 4) مشکلات بینایی 5) ایجاد ترک های پوستی بنفش 6) بزرگی غده تیروئید 7) رشد بی رویه مو 8) ناتوانی جنسی (Hypertrichosis) 9) ضعف ماهیچه های paroxysmal 10) چربی احشایی (اضافه وزن در قسمت میان تنه) 11) بروز آکنه های پوستی بسیار 12) گالاکتوره
جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله علائم چاقی هورمونی را مطالعه کنید.
فهرست مطالب:
هورمون چاقی چیست؟
پارامترهای موثر در هورمون های چاقی را ذکر کنید.
انواع هورمون های چاقی را با ذکر مناسب ترین راهکارهای درمانی نام ببرید.
چاقی و طبقه بندی آن
عوامل تاثیرگذار در اضافه وزن بالا را شرح دهید.
مشکلات مرتبط به چاقی چیست؟
علل افزایش وزن هورمونی را توضیح دهید.
جراحی حلقه معده چیست و چه مزایایی دارد؟
شیوه انجام جراحی چاقی حلقه معده به چه صورت است؟
برنامه رژیم غذایی پس از جراحی حلقه معده
نتیجه گیری
عوامل موثر در هورمون چاقی
پارامترهای متعددی منجر به تشدید این نوع از هورمون ها و اضافه وزن بالا در افراد می شود:
ژنتیک
باید گفت که ژنتیک از مهمترین عوامل خطر در گوارش مواد غذایی از طریق بدن و همچنین انباشته شدن بافت های چربی در نواحی مختلف بدن و از همه مهمتر متابولیسم بدن است.
بالا رفتن سن
با تقلیل بافت های عضلانی که مهمترین عامل افزایش سن محسوب می شود، سرعت سوخت و ساز بدن کاهش یافته و در نتیجه شخص به راحتی با روند اضافه وزن روبرو خواهد شد.
عدم خواب کافی
نداشتن خواب کافی و یا بی تحرکی از دیگر فاکتورهای تاثیرگذار در افزایش هورمون چاقی است. در واقع با ایجاد تغییرات هورمونی که بدن به تدریج با آن مواجه می شود، شخص گرسنه تر شده و به خوردن مواد غذایی پرکالری تمایل بیشتری پیدا می کند.
Pituitary gland
این غده که از اصلی ترین غدد درون ریز بدن به شمار می آید، نقش مهمی در فعالیت های ضروری بدن دارد و عدم تعادل آن روی چاقی هورمونی تاثیر می گذارد.
انواع هورمون چاقی
چنانچه زمان طولانی است که نتوانسته اید وزن چشمگیری را از طریق شیوه های مختلف از دست دهید، پس بهتر است بررسی های لازم را در خصوص موقعیت هورمون های بدن انجام دهید.
در حقیقت در برخی موارد، عامل اصلی بروز این مشکل، عدم تعادل میان هورمون های چاقی است. گفتنی است که بی نظمی ترشح و همچنین سطح آن ها سبب افزایش شاخص توده بدنی و یا چاقی در فرد می شود.
با ما همراه باشید تا در ادامه و البته با کمک دکتر سلیمی، به مهمترین هورمون های تاثیر گذار در افزایش وزن بپردازیم و در رابطه با هر یک از آن ها، راهکارهای مناسبی را ارائه دهیم:
هورمون چاقی Thyroid:
اصلی ترین غده بدن که فقط با ساخت هورمون ها اغلب تنظیم ساز و کارهای بدن مانند ضربان قلب، متابولیسم، استخوان سازی، رشد و تکامل را بر عهده دارد، غده تیروئید است.
چنانچه این غده کارکرد مناسبی نداشته باشد، عملکرد حاصل از آن افت هورمون های تیروئیدی است که در واقع کم کاری تیروئید (Hypothyroidism ) نامیده می شود. بروز این مشکل پیامدهای متعددی را بر بدن به وجود می آورد که عمده ترین آن ها اضافه وزن بالا، افسردگی، یبوست، تقلیل ضربان قلب، خستگی، پرفشاری خون و غیره را در پی دارد.
احتمال این که مبتلایان به این عارضه تا 5kg افزایش وزن روبرو شوند، بسیار است. هورمون هایی از جمله کلسی تونین، (T4) و (T3) از تست های معمول هورمون فوق هستند که اغلب متخصصین غدد به منظور چک کردن میزان آن به این گروه از بیماران تجویز می کنند.
اما راهکارهای مناسب برای کنترل این هورمون و یا متعادل نگه داشتن آن:
پرهیز از خوردن سبزیجات خام، مصرف نمک یددار، خوردن Vitamin D و مکمل روغن ماهی و مصرف منظم داروهای تیروئیدی طبق تجویز دکتر سلیمی می تواند مناسب ترین اقدام برای متعادل نگه داشتن هورمون تیروئید به شمار آید.
هورمون چاقی Leptin:
این هورمون از طریق بافت های چربی در بدن تولید می شود و به علت وجود سلول های فوق و در عین حال پیام رسانی بیشتر، هنگامی که Hormone Leptin افزایش یابد، به مغز پیام سیری فرستاده می شود و در نهایت شخص خوردن غذا را تقلیل می دهد.
به این ترتیب در بعضی موارد به علت بالا رفتن بسیار هورمون نامبرده بر اثر مصرف خوراکی های حاوی Fructose و یا شیرین، مغز تاثیرپذیری خود را در برابر لپتین از دست می دهد و پیام سیری انجام نمی شود و در نهایت شخص به دلیل ترشح بیش از اندازه این هورمون، با روند افزایش وزن روبرو خواهد شد.
در اغلب موارد بعد از تست Hormone Leptin، متخصص به نتیجه نهایی درباره ابتلای شخص به افزایش وزن و مقاومت شدید آن در مقایسه با این هورمون دست می یابد؛ لذا، با رعایت بعضی از دستورالعمل های پزشکی مانند:
1) تغییر برنامه رژیم غذایی 2) تقلیل مقدار مصرف میوه 3) نظم دهی بیشتر در زمان استراحت 4) تقلیل مقدار خوراکی های قندی 5) نوشیدن آب فراوان
و همچنین خوردن سبزیجات برگ سبز(تیره) و انتخاب سالم ترین میان وعده ها، می توان نسبت به اثر پذیری بیشتر هورمون فوق، اقدامات لازم را انجام داد.
هورمون چاقی Ghrelin:
از جمله هورمون های گرسنگی است که باعث افزایش چربی های انباشته و تحریک اشتها در فرد می شود. در واقع معده وظیفه ترشح این هورمون را برعهده دارد. البته میزان اندکی از ghrelin از سوی مغز، دوازدهه (روده کوچک) و یا پانکراس ترشح می شوند.
بهتر است بدانید که افزایش هورمون فوق در جریان خون سبب اضافه وزن در شخص می شود. مبتلایان به اضافه وزن بالا نسبت به ترشح هورمون گرلین با حساسیت بیشتری همراه هستند.
به عبارتی زمانی که برخی از اشخاص از رژیم های بسیار سخت و یا روزه داری پیروی می کنند، مقدار ترشح آن تا حد زیادی افزایش می یابد. در صورتی که مایلید میزان تولید آن را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش دهید، لازم است:
تقریباً هر دو الی سه ساعت از گروه های غذایی سالم و مفید استفاده کنید و یا در طی روز، شش وعده خوراکی بخورید. علاوه بر این، از چربی های سالم، فیبر خوراکی، سبزیجات، میوه ها و یا منابع پروتئینی استفاده کنید. نوشیدن آب (1.5 فنجان) به مدت بیست دقیقه پیش از صرف وعده اصلی و یا فعال بودن می تواند در کنترل هورمون گرلین موثر باشد.
Hormone Insulin:
از دیگر هورمون های موثر در افزایش وزن که از طریق پانکراس (لوزالمعده) ترشح می شود، هورمون انسولین است. این هورمون انتقال قند به بافت ها را انجام می دهند.
بافت های موجود در بدن از قند همچون انرژی استفاده می کنند و یا به شکل بافت های چربی در بدن انباشته می شوند. این روند به ثابت نگه داشتن میزان قند خون کمک می کند.
خوردن بسیار مواد غذایی ناسالم
خوردن بسیار مواد غذایی ناسالم و حتی فرآوری شده همچون استفاده بسیار از میوه ها، میان وعده های غیر استاندارد، آبمیوه های غیر طبیعی و یا الکل، باعث مقاومت این هورمون می شود.
زمانی که این مقاومت در بدن ایجاد می شود، بافت های عضلانی نمی توانند تشخیص دقیقی از Glucose مرتبط به هورمون انسولین داشته باشند.
لذا، در جریان خون، گلوکز باقی مانده و در نتیجه سبب افزایش بسیار گلوکز خون می شود. در واقع این امر ابتلا به عارضه دیابت نوع دو و افزایش شاخص توده بدنی را افزایش می دهد. برای معالجه مقاومت به Hormone insulin لازم است موارد زیر را رعایت کنید:
1) انجام تمرینات ورزشی به مدت چهار ساعت در طی هفته 2) کنترل میزان گلوکز خون 3) مصرف سه وعده میوه فصل و چهار الی پنج وعده سبزیجات در طول روز 4) نوشیدن آب به میزان کافی 5) خوردن خوراکی های مملو از مواد مغذی
و همچنین مصرف بذر کتان، روغن زیتون، آجیل و ماهی های چرب به منظور بهبود مقدار میزان اسید چرب امگا سه، بخشی از راهکارهای درمانی مناسب به شمار می آید.
Estrogen hormone:
کاهش و یا افزایش میزان هورمون استروژن منجر به اضافه وزن در فرد می شود. ممکن است estrogen به علت ترشح بسیار این هورمون در بدن به وسیله مواد غذایی مملو از استروژن و یا بافت های تخمدان با روند افزایشی روبرو شود.
در حال حاضر، تغذیه اکثر حیوانات از آنتی بیوتیک ها، هورمون ها و یا استروئیدها انجام می شود که همچون استروژن در بدن عمل می کنند.
تا هنگامی که بدن سالمی دارید و به مقدار کافی این هورمون ترشح می یابد، میزان گلوکز خون شما کنترل می شود. اما زمانی که مقدار استروژن موجود در بدن افزایش پیدا می کند، بافت هایی که تولید این هورمون را انجام می دهند، با استرس همراه خواهند شد.
رویداد فوق باعث مقاومت بدن نسبت به Insulin و افزایش میزان قند خون می شود و در نهایت شخص با روند افزایش وزن مواجه خواهد شد. بانوانی که یائسه هستند، میزان هورمون فوق در بدن آن ها کاهش می یابد؛ به عبارتی تخمک گذاری در این گروه از بانوان انجام نمی شود.
به منظور این که به مقدار کافی این هورمون در بدن وجود داشته باشد، جست و جوی بافت ها از طریق بدن آغاز می شود که Estrogen تولید می کنند و همچون منبع مناسبی از بافت های چربی به شمار می آیند.
با کاهش میزان هورمون استروژن، بدن کلیه انرژی را تبدیل به چربی می کند
با کاهش میزان هورمون استروژن، بدن کلیه انرژی را تبدیل به چربی می کند تا میزان قند خون مجدداً افزایش یابد. این امر باعث چاقی به خصوص در قسمت پایین تنه در افراد می شود. با هدف کنترل میزان هورمون استروژن، می توانید از راهکارهایی که دکتر سلیمی ارائه داده اند، پیروی کنید:
1) عدم مصرف مشروبات الکلی 2) پرهیز از محصولات گوشتی فرآوری شده 3) مصرف میوه، سبزیجات تازه، غلات کامل 4) انجام تمرینات فیزیکی منظم
در ضمن، پزشک معالج خود را در مورد کلیه تغییرات در شیوه زندگی خود به منظور ثابت نگه داشتن مقدار این هورمون، مطلع سازید. چنانچه دوران یائسگی را پشت سر می گذارید، بهتر است برای کاهش استرس های روزانه، یوگا انجام دهید.
Cortisol hormone:
غدد Adrenal، کورتیزول که نوعی هورمون استروئیدی است را ترشح می کند. معمولا ترشح هورمون فوق در زمان عصبانیت، بروز صدمات فیزیکی، اضطراب، استرس، نگرانی و یا افسردگی انجام می شود. متناسب نگه داشتن و تنظیم انرژی موجود در بدن، از مهمترین عملکردهای این هورمون چاقی محسوب می شود.
هورمون فوق با انتخاب نوع انرژی که پروتئین، چربی و یا کربوهیدرات بوده و برای انجام این امر از سوی بدن احتیاج است، به تنظیمات انرژی می پردازد.
برای مهار استرس های کوتاه مدت، هورمون فوق مورد نیاز است، اما به علت تعیین شیوه زندگی ضعیف و همچنین عادت های بد غذایی، شاید بدن به طور متوالی در حالت استرس قرار داشته باشد و در نهایت با افزایش این هورمون روبرو شود و دیر یا زود، شاهد وجود چربی های احشایی و در عین حال تحریک بافت های چربی شود.
اگر مایلید مقدار هورمون کورتیزول را تقلیل دهید، بهتر است از دستورالعمل های پزشکی که دکتر سلیم یارائه نموده اند، پیروی کنید:
– فهرستی از فعالیت هایی که بایستی در طول روز انجام دهید را تهیه و مشخص کنید که چه اموری را انجام داده اید. این امر علاوه بر این که امور روزانه شما را یادآوری می کند، حس خوبی را به دنبال دارد.
– در طی هفته، چند روزی را به انجام امور جدید خود اختصاص دهید.
– کاهش استرس های روزانه، اقدامی موثر در افت هورمون فوق است. پس بهتر است ساعتی از روز را در بیرون از منزل سپری کنید. به فعالیت های سرگرم کننده بپردازید، مطالعه کنید، مهارت های جدید فرا گیرید و یا زمانی را به مشاهده فیلم اختصاص دهید.
– به افکار دیگران نسبت به خود اهمیت ندهید.
– برای کاهش استرس، ساعتی از روز را به یوگا، تنفس عمیق و یا حتی Meditation اختصاص دهید.
– خواب کافی داشته باشید.
– از مصرف مواد غذایی سرخ کردنی و یا فرآوری شده و نوشیدنی های الکلی خودداری کنید.
هورمون چاقی Testosterone:
این هورمون در بانوان در مقایسه با مردان کمتر ترشح می شود. این هورمون در بهبود میل جنسی، استحکام عضلات و استخوان ها و سوزاندن چربی ها کمک بسیار می کند. معمولاً هورمون فوق در آقایان تولید می شود.
استرس و یا بالارفتن سن به طور قابل ملاحظه ای منجر به کاهش هورمون testosterone در بانوان می شود. افت این هورمون با تقلیل بافت ماهیچه ها، حذف تراکم استخوان، افسردگی و اضافه وزن در رابطه است.
این امر التهاب و استرس را افزایش داده و در نهایت شخص را با بافت های چربی انباشته در بدن مواجه می سازد.
برای افزایش سطح این هورمون در بدن، بهتر است اقدامات زیر را رعایت کنید:
گفت و گو با دکتر سلیمی برای بررسی میزان هورمون Testosterone مهمترین اقدام به حساب می آید.
مصرف پروتئین و یا مکمل های حاوی زینک به منظور بهبود میزان این هورمون، از دیگر اقدامات موثر در افزایش سطح هورمون تستوسترون است.
برای جلوگیری از یبوست می توانید از مکمل های منیزیم، پروبیوتیک و یا Vitamin C استفاده کنید.
به برنامه غذایی خود خوراکی های مملو از فیبر نظیر غلات کامل، آلو، بذر کتان و تخم کدو بیفزایید.
به منظور پیشگیری از صدمه به کلیه و یا کبد، از خوردن نوشیدنی حاوی الکل بپرهیزید.
برای تقویت متابولیسم بدن و بهبود میزان هورمون فوق، مرتباً ورزش کنید.
هورمون چاقی Melatonin:
ترشح هورمون ملاتونین از طریق غده pineal (صنوبری) انجام می شود که به استقامت امور روزانه کمک بسیار می کند. معمولا از عصر تا ساعات پایانی شب، هورمون ملاتونین افزایش یافته و کم کم در ساعات نخست صبح تقلیل می یابد.
در چنین شرایطی و با آزاد شدن هورمون های رشد، موقعیت بدنی بهبود یافته و به بیشتر شدن تراکم استخوان و ساخت ماهیچه ها کمک بسیار می کند. اما به علت بی نظمی روزانه، اغلب اشخاص با عدم خواب کافی همراه هستند و یا حتی ممکن است برای رفع مشکل فوق در تاریکی مطلق قرار گیرند.
مشکل فوق منجر به چاقی و افزایش استرس های روزانه می شود. راهکارهایی مانند خوردن غذا در زمان معین، دوری از کلیه وسایل الکترونیکی در زمان خواب، استراحت کافی و یا مصرف تخم آفتابگردان، گشنیز، بادام، هلو و گیلاس به دلیل داشتن ملاتونین، مناسب ترین اقدامی است که سبب افزایش این هورمون در بدن می شود.
هورمون چاقی Progesterone:
هورمون هایی نظیر Estrogen و progesterone بایستی به منظور کارکرد صحیح بدن اعتدال داشته باشند. ممکن است میزان این هورمون به علت استرس، خوردن مواد غذایی حاوی آنتی بیوتیک، یائسگی، هورمون های تغییر یافته به estrogen و یا استرس تقلیل یابد. بنابراین روند فوق سبب افسردگی و یا اضافه وزن در فرد می شود.
توصیه می شود برای افزایش میزان این هورمون، با مجرب ترین متخصصین زنان و زایمان در ارتباط باشید تا بهترین داروهای مخصوص ضد بارداری تجویز شود. به منظور کنترل بیشتر این هورمون، بهتر است از استرس های روزانه بپرهیزید، فعالیت های ورزشی منظم و در عین حال تمرین تنفس عمیق داشته باشید و سعی کنید از مصرف گوشت های فرآوری شده خودداری کنید.
هورمون چاقی Glucocorticoids:
شاید التهابات مزمن در هر فرد منجر به افزایش شاخص توده بدنی شود. این هورمون در تقلیل التهابات بدن مفید است.
گفتنی است که هورمون فوق سرعت تجزیه پروتئین و چربی ها را افزایش داده و مصرف قند را همچون منبع مناسبی برای انرژی تقلیل می دهد. بنابراین میزان گلوکز در خون افزایش یافته و سبب مقاومت هورمون انسولین می شود و در نهایت عدم معالجه مقاومت به هورمون انسولین دیابت و اضافه وزن را به دنبال دارد. مواردی همچون:
1) تقلیل استرس های ذهنی و فیزیکی 2) داشتن خواب کافی 3) نوشیدن آب فراوان 4) عدم رعایت برنامه های غذایی کم کالری 5) مصرف میوه ها، مواد غذایی تازه، پروتئین فاقد چربی و سبزیجات برگدار 6) انجام مستمر فعالیت های ورزشی 7) خوردن چربی های سالم نظیر روغن ماهی، آجیل، روغن زیتون و دانه ها و … می تواند سطح هورمون گلوکوکورتیکوئیدها را تا حد بسیار تقلیل دهد.
در انتها خاطر نشان می شویم که هدف از لاغری فقط مصرف مواد غذایی سالم نیست، بلکه مهار و کنترل انواع هورمون های چاقی نامبرده بسیار حائز اهمیت است.
بی نظمی موجود در هورمون های بدن، حذف بافت های چربی را سخت تر می کند و ممکن است رعایت یک برنامه رژیم غذایی استاندارد و اصولی در این راستا موثر باشد. اطلاعات تکمیلی را از جناب دکتر سلیمی کسب نمایید.
چاقی و طبقه بندی آن
بی ام آی (شاخص توده بدنی) از طریق محاسبه وزن و قد، بیانگر تناسب اندام است. همان طور که همه شما می دانید، اضافه وزن بالا برای اختلالات جدی نظیر انواع سرطان ها، مشکلات قلبی عروقی و دیابت نوع دو، خطرات بسیاری را به دنبال دارد. (لطفا از پست درمان زخم دیابت دیدن کنید.)
اما ممکن است اشخاص سالم هم با پیامدهای مرتبط به این عارضه گرفتار شوند. مناسب ترین و موثرترین شیوه معالجه، شناسایی علت بیماری است. لازم به توضیح است که شاخص توده بدنی ملاک مناسبی برای مقدار اضافه وزن بالا نیست، بلکه با محدودیت هایی همراه است.
براساس تحقیقات انجام شده توسط مرکز CDC پارامترهایی از جمله توده های عضلانی، جنسیت، سن و نژاد، ارتباط مستقیمی با شاخص توده بدنی و بافت های چربی موجود در بدن دارد.
علاوه بر این، میزان bmi میان چربی های مازاد، توده استخوان ها و حتی ماهیچه ها تفاوتی نمی گذارد و در واقع هیچ علائمی از پخش شدن آن در بدن اشخاص نشان نمی دهد. به همین منظور در رابطه با طبقه بندی اضافه وزن بالا یا Obesity باید گفت که:
مبتلایان شاخص توده بدنی -18.5 kg) ) با کم وزنی، بی ام آی 18.5-25 (kg) وزن ایده آل، BMI بین 25-30 kg) ) اضافه وزن و همچنین 30-35 kg) ) و 35-40 kg) ) و بیش از چهل کیلوگرم، به ترتیب به چاقی درجه یک، دو و سه (چاقی مفرط) مبتلا هستند.
ریسک فاکتورهای موثر در اضافه وزن بالا
بالا بودن شاخص توده بدنی، پیامدهای بسیاری را به همراه دارد که هر یک به نوبه خود می تواند مشکل دیگری را تشدید کند. پارامترهای مهم و اساسی در ابتلا به چاقی مفرط به ترتیب عبارتند از:
عدم تحرک و تغذیه ناسالم:
نداشتن فعالیت های ورزشی مناسب و استفاده از یک برنامه غذایی ناسالم، به تدریج سبب بروز مشکل اضافه وزن می شود. در صورتی که عامل اضافه وزن بالا در داشتن تغذیه نامناسب و بی تحرکی نهفته باشد، شخص با رعایت برخی از دستورالعمل های پزشکی می تواند بخشی از اضافه وزن خود را به تدریج از دست بدهد.
مشکلات ژنتیکی:
اگر عامل فوق و یا اختلالات مشخصی عامل اصلی اضافه وزن بالا باشد، درمان اضافه وزن بالا کمی سخت تر خواهد شد و نیاز به پیگیری های مداوم دارد.
به طور معمول اضافه وزن بالا حاصل از پارامترهای ژنتیکی در اثر عملکرد نقایص بعضی از ژن ها است. به این ترتیب احتمال این که مشکل فوق در دوران بزرگسالی و یا حتی کودکی در فرد بیشتر نمایان شود، بسیار است.
چاقی و یا اضافه وزن در افراد بالغ، حاصل از مصرف مواد غذایی چرب، وضعیت محیطی و ژنتیک در شخص است. بعضی از اختلالات همچون وجود تومورهای مغزی، هیپوتیروئیدی و یا پرکاری غده آدرنال، سبب ابتلای شخص به اضافه وزن بالا می شود.
همان طور که در بخش قبلی بیان کردیم، هورمون های چاقی موجود در بدن یکی دیگر از مهمترین علل اضافه وزن بالا در افراد است که با رعایت راهکارهای نامبرده می توان تا حد قابل توجهی از روند ابتلا به چاقی پیشگیری کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر، با دکتر سلیمی تماس بگیرید.
مشکلات مرتبط به چاقی
پیامدهای اضافه وزن بالا مانند ریسک فاکتورهای چاقی در افراد متفاوت است و به طور کلی بالا بودن شاخص توده بدنی می تواند پیامدهای متعددی را به دنبال داشته باشد که در ادامه در خصوص هر یک از آن ها توضیحات لازم را ارائه خواهیم کرد:
مشکلات روان شناختی:
بروز مشکل فوق از دیگر پارامترهای موثر به شمار می آید که ممکن است برای اکثر اشخاص، مشکلات متعددی را به دنبال داشته باشد.
تجمع بافت های چربی انباشته در بخش های مختلف بدن و عدم تناسب اندام، تقلیل اعتماد به نفس، میل جنسی و یا عزت نفس را در پی دارد. در ضمن، ممکن است در بعضی اشخاص به صورت گوشه گیری و یا افسردگی مشاهده شود.
مشکلات ارتوپدی:
بررسی ها نشان می دهد که راندمان بدن در بیشتر اشخاص در زمان ابتلا به اضافه وزن بالا تقلیل می یابد و از لحاظ فیزیکی، سیستم ماهیچه ها و استخوان ها به شکل مستقیم تحت تاثیر قرار گرفته و فشار فوق به طور جدی در اندام های پایین تنه، مفاصل و یا حتی ستون فقرات قابل مشاهده است. بیشتر مبتلایان به اضافه وزن بالا از مشکلاتی از جمله:
1) دیسک کمر 2) درد مفاصل 3) تغییر شکل استخوان ها و مفصل ها 4) کمر درد 5) دیسک کمر 6) درد موجود در ناحیه زانوها و پاها 7) نداشتن حرکت 8) سیاتیک رنج می برند.
مشکلات Physiological:
غالباً اضافه وزن بالا در زمان استراحت، مقدار ضربان قلب را افزایش می دهد. همچنین بروز پیامدهایی مانند:
1) نقرس 2) مشکلات قلبی عروقی 3) دیابت 4) arteriosclerosis (تصلب شرایین) 5) یبوست 6) انواع سرطان ها 7) پرفشاری خون 8) افزایش چربی خون 9) تنگی نفس
را به دنبال دارد و ممکن است بانوان را با اختلالات بسیاری در زمان زایمان و یا دوران بارداری مواجه سازد. مقدار ظرفیت خون با افزایش وزن بیشتر می شود و به صورت مزمن سبب افزایش بسیار ظرفیت خون در قلب خواهد شد.
به دلیل مشکلات نامبرده، می توان گفت که چهارمین دلیل مرگ و میرها در سنین متعدد، اضافه وزن بالا است که همچون اختلالات متابولیسمی محسوب می شود. بهتر است بدانید که بالا بودن شاخص توده بدنی از مهمترین عوامل در حملات قلبی است که این موضوع می تواند امید زندگی را در شخص تا حد قابل توجهی تقلیل دهد.
لازم به ذکر است که تشخیص علت اضافه وزن برای مبتلایانی که با مشکل فوق همراه هستند، مهمترین اقدام به شمار می آید که بهتر است توسط دکتر سلیمی به عنوان حاذق ترین و کارآمدترین متخصص انجام شود.
علل افزایش وزن هورمونی
با توجه به عنوان مقاله، لازم است در این بخش به افزایش شاخص توده بالا ناشی از هورمون های چاقی بپردازیم:
مسائلی مانند بالا بودن کورتیزول، کمبود Thyroid Hormone، نقص هیپوفیز، مقاومت در برابر هورمون انسولین، سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، فقدان هورمون رشد، مقاومت به Hormone Leptin، بی نظمی آندروژن، Prolactin اضافی از مهمترین دلایلی است که می تواند بر هورمون چاقی موثر باشد.
شیوه های تشخیص هورمون چاقی چیست؟
مشکل برخی از هورمون ها مانند تستوسترون، Progesterone، استروژن، انسولین و یا تیروئید، تنها از طریق تست هایی که دکتر سلیمی تجویز می کند، مشخص می شود. علاوه بر مورد فوق، در ادامه مقاله به چند راهکار مناسب اشاره خواهیم کرد که عبارتند از:
– چنانچه پیوسته با حس گرسنگی مواجه هستید، شما با افزایش هورمون گرلین روبرو می باشید.
– در صورتی که از یک شیوه زندگی ناسالم پیروی می کنید و از نظر روحی در شرایط مطلوبی قرار ندارید، احتمال بالا رفتن هورمون کورتیزول بسیار است.
– چنانچه با خوردن حجم بسیاری از مواد، احساس سیری نمی کنید، ممکن است با مشکل ترشح هورمون لپتین مواجه باشید.
– اگر پیوسته احساس گرسنگی می کنید، با افزایش هورمون گرلین همراه هستید.
هورمون لپتین و چاقی
لیپتن هورمونی است که توسط سلول های چربی تولید می شود و به تنظیم تعادل انرژی در بدن کمک می کند.
این هورمون در جریان خون آزاد می شود و به مغز می رود و در آنجا بر گیرنده های هیپوتالاموس برای تنظیم گرسنگی و مصرف انرژی عمل می کند.
زمانیکه سطح لپتین بالا باشد، به مغز سیگنال می دهد که بدن انرژی کافی به شکل چربی ذخیره شده دارد و نیازی به خوردن یا سوزاندن کالری بیشتر نیست.
چاقی با تجمع بیش از حد چربی در بدن مشخص می شود.
اغلب با عدم تعادل انرژی همراه است، به این معنی که افراد چاق ممکن است بیشتر از آنچه می سوزانند کالری مصرف کنند.
تصور می شود مقاومت به لپتین، وضعیتی که در آن مغز به سیگنال های لپتین به درستی پاسخ نمی دهد، به چاقی کمک می کند.
وقتی مغز تشخیص نمی دهد که بدن انرژی کافی به شکل چربی دارد، می تواند به تحریک گرسنگی و کاهش مصرف انرژی ادامه دهد و منجر به افزایش وزن و چاقی شود.
مقاومت به لپتین می تواند ناشی از عوامل متعددی از جمله رژیم غذایی پرچرب، التهاب مزمن و ژنتیک باشد.
چگونگی کمک این عوامل به مقاومت به لپتین به طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات در حال انجام است.
مناسب ترین راهکارها برای رفع مشکلات هورمون چاقی
به منظور از بین بردن اختلالات هورمونی، رعایت موارد ذیل الزامی است:
کاهش مصرف مواد غذایی فرآوری شده و قندی:
بیشتر مواد غذایی فست فودی، شیرینی های متعدد، مصرف خوراکی های غیراستاندارد و نوشابه با این که از نظر طعم غذایی بی نظیر و خوشمزه هستند؛ اما با افزایش توده بدنی که به همراه دارند، می تواند سبب بی نظمی در هورمون ها شوند. باید گفت که عدم تعادل میان هورمون های چاقی ممکن است پیامدهای شدیدی را به دنبال داشته باشد.
زمانی بدن با مقاومت انسولین مواجه می شود که گلوکز بسیاری را در طول روز دریافت کنید. علاوه بر افزایش وزن، ابتلا به عارضه دیابت از دیگر مشکلات مرتبط به مقاومت هورمون انسولین است که به تدریج شاهد اضافه وزن هورمونی خواهید شد.
بنابراین مناسب ترین اقدام، کنترل مصرف قندهای مصنوعی و یا طبیعی است. باید بدانید که تقلیل مقدار قند و مصرف بسیار میوه ها، سبزیجات تازه و یا حبوبات، برای رفع این مشکل بسیار مفید است.
بهتر است سبزیجات را به شکل بخارپز و یا خام مصرف کنید. زیرا با صرف انرژی بیشتر، عمل گوارش به زمان بیشتری نیاز دارد. پس تحت نظر کارشناسان تغذیه، از یک برنامه رژیم لاغری مملو از سالاد و یا سبزیجات استفاده کنید.
مصرف چربی و پروتئین های سالم:
مهمترین تغییری که در راستای حفظ سلامتی بدن بایستی انجام دهید، مصرف پروتئین های گیاهی مانند لوبیا، عدس و حبوبات است. روغن زیتون و یا نارگیل، جایگزین مناسبی برای طبخ مواد غذایی است.
خوردن غلات کامل و برنج که بخشی از کربوهیدرات ها هستند را به تدریج کاهش دهید و برای حس سیری طولانی مدت، از پروتئین های گیاهی و یا روغن های سالم استفاده کنید.
عدم رعایت موارد ذکر شده، تمایل شما را به مصرف کربوهیدرات ها تا حد زیادی افزایش می دهد و تمامی اقداماتی که در راستای کاهش وزن انجام داده اید را از بین می برد.
کاهش اضطراب و استرس های روزانه:
بهتر است بدانید زمانی که با استرس و دلهره بسیار همراه هستید، معده شما بیش از حد اسید ترشح می کند و در نتیجه شما سریع تر گرسنه خواهید شد و در زمان صرف آن، به میزان مصرف آن توجه نخواهید کرد و بیش از کالری مورد نیاز در هر وعده غذا میل می کنید. شاید پرخوری عصبی دلیل دیگر استرس باشد.
داشتن اضطراب های روزمرگی، ترشح Cortisol hormone را افزایش می دهد و با حس گرسنگی پیوسته، بافت های چربی بسیاری در پیرامون پهلوها و یا شکم ذخیره شده، متابولیسم بدن کندتر و مقاومت بدن به هورمون انسولین افزایش می یابد.
داشتن خواب با کیفیت و کافی در کنار تمرینات فیزیکی منظم تاثیر شایانی در تعادل هورمون ها و بهبود بدن به همراه دارد. از اساسی ترین اثرات فعالیت های ورزشی، نظم دهی هورمون های چاقی مانند Thyroid و Insulin است.
انجام فعالیت هایی همانند تمرینات استقامتی، قدرتی و یا هوازی
انجام فعالیت هایی همانند تمرینات استقامتی، قدرتی و یا هوازی، از ورزش های مفید برای بدن معرفی می شوند که ریسک پیامدهای حاصل از اضافه وزن هورمونی را بهبود می بخشد.
انجام ایروبیک، تمرینات قدرتی و پیاده روی، در اصلاح میزان هورمون های فوق موثر است و ریسک مشکلات را تا حد قابل توجهی تقلیل می دهد و با کنترل چاقی هورمونی و کاهش توده های عضلانی در طول فرآیند افزایش سن محافظت می کند.
با این حال مناسب ترین و اثرگذارترین اقدام برای اضافه وزن بالا ناشی از هورمون چاقی، انجام جراحی لاغری است که بهتر است تحت نظر مجرب ترین جراحان متخصص انجام شود. یکی از معتبرترین این متخصصین در حال حاضر، جناب آقای دکتر مهدی سلیمی می باشند.
جراحی لاغری حلقه معده
در حال حاضر یکی از متداول ترین متدهای کاهش وزن که اغلب متخصصین مجرب همچون دکتر مهدی سلیمی فوق تخصص لاپاراسکوپی پیشرفته به مبتلایان به عارضه چاقی توصیه می کنند، عمل حلقه معده (Banding )است.
در واقع در این تکنیک درمانی، هدف اصلی سیستم گوارش فرد است. با قرار گرفتن حلقه سیلیکونی به دور معده، تنظیمات لازم برای مصرف محدودتر مواد غذایی توسط پزشک انجام می شود.
جسم خارجی قرار گرفته در بخش فوقانی معده سبب می گردد تا فرد در هر وعده، غذای کمتری را میل کند و ممکن است از کالری مورد نیاز در هر وعده هم این مقدار کمتر باشد. اگر شما غذای بیشتری مصرف کنید، به دلیل شرایط جدید، غذای اضافی از طریق معده پس زده می شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله حلقه معده مشهد و فیلم حلقه معده را مطالعه کنید.
جراحی فوق از جمله عمل های برگشت پذیر است
بنابراین، روند فوق به تدریج منجر به کاهش وزن و لاغری خواهد شد. جراحی فوق از جمله عمل های برگشت پذیر است که چنانچه شما کاندیدای مناسبی برای انجام این متد درمانی باشید، می توانید از مزایای آن بهره مند شوید.
گفتنی است که حس سیری در جراحی چاقی حلقه معده بستگی به مقدار دهانه میان کیسه و مابقی معده دارد. تزریق مایعات برای تنظیم مقدار دهانه حلقه به وسیله درگاه بسیار کوچکی که در قسمت تحتانی پوست وجود دارد، انجام می شود.
معمولاً عبور مواد غذایی مصرفی از طریق معده است اما در صورتی که این حلقه محدودتر باشد، میزان خوراکی هایی که امکان عبور را دارند، تا حد بسیار کاهش می یابد.
شیوه انجام جراحی حلقه معده
دکتر سلیمی کلیه بیماران واجد شرایط این تکنیک درمانی را در بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی، جراحی می کنند. برای انجام فرآیند جراحی فوق، متدهای متعددی وجود دارد که از متداول ترین آن ها می توان به Laparoscopy اشاره کرد.
در وهله نخست، دکتر سلیمی شکاف های کوچکی را در ناحیه تحت درمان ایجاد می کند و به وسیله شکاف های فوق، برای قرار گرفتن حلقه در قسمت فوقانی معده، حلقه سیلیکونی را وارد شکم بیمار می کند. با هدف کامل کردن جراحی، تزریق مایعی به حلقه فوق انجام می شود و باید گفت که آغاز کار باندینگ و محدودیت ها تنها از طریق همین مایع صورت می پذیرد.
در این تکنیک، جراحی ظرفیت معده شما به دو بخش محدودتر و قسمت اصلی معده که بزرگتر است، تقسیم می شود. بهتر است بدانید که ظرفیت بخش فوقانی معده در این جراحی تنها در حدود 2 سانتیمتر است.
بعد از اتمام جراحی، دکتر سلیمی شکاف های ایجاد شده را بخیه می زند. به منظور مراقبت های ویژه حاصل از جراحی، ممکن است یک الی دو شب در بیمارستان بستری شوید تا از نظر دکتر سلیمی، وضعیت عمومی شما در شرایط مطلوبی قرار گرفته باشد.
به این ترتیب بیمارانی که بر اثر مشکلات هورمونی به عارضه چاقی گرفتار هستند، می توانند تحت این روش جراحی با خوردن حجم کمتری از مواد غذایی، بخشی از اضافه وزن خود را از دست بدهند.
مزیت های جراحی چاقی حلقه معده
متد درمانی فوق در مقایسه با دیگر جراحی های کاهش وزن بی خطر بوده و فرد با رعایت برخی از دستورالعمل های پزشکی می تواند از مزایای آن بهره مند شود. بارزترین مزیت های این جراحی عبارتند از:
حلقه سیلیکونی که در بخش بالایی معده شخص بیمار از طریق جراحی لاپاراسکوپی قرار می گیرد، حاوی بالن است که جراح از طریق آن وضعیت کلی فرد را زیر نظر می گیرد.
به بیان دیگر، با محدودتر شدن و یا حتی شل شدن حلقه، این امکان وجود دارد که برای لاغری بیشتر، ظرفیت معده را افزایش و یا تقلیل دهد.
مثلاً در شرایطی که شخص با مشکلی مواجه می شود و به منظور بهبودی سریع تر به تغذیه مقوی نیاز دارد و یا باردار است، برای مصرف مواد غذایی بیشتر و دریافت ویتامین ها و مواد مغذی مورد نیاز بدن، پزشک اقدام به شل کردن حلقه معده می کند.
اما در مواقعی که به منظور دستیابی به نتایج قابل قبول از متد درمانی فوق و لاغری بایستی حجم مواد غذایی محدودتر شود، با هدف تقلیل ظرفیت معده اقدام به سفت کردن حلقه می کند.
متد درمانی فوق از شیوه های کمتر تهاجمی است
متد درمانی فوق از شیوه های کمتر تهاجمی است و همین موضوع سبب گردیده تا صدمات کمتری حاصل از جراحی حلقه معده به دستگاه گوارش شخص بیمار وارد شود.
همان طور که بیان کردیم، باندینگ معده از جراحی های برگشت پذیر محسوب می شود که هر موقع شخص بیمار در شرایط به خصوصی مانند بارداری قرار گیرد، می تواند نسبت به خارج کردن آن توسط پزشک اقدام کند.
به این ترتیب بیمار هر زمان که مایل باشد، می تواند با حذف حلقه از معده، شرایط دستگاه گوارش را به روال قبلی خود بازگرداند که در چنین شرایطی، رعایت یک برنامه رژیم لاغری الزامی است.
یکی از مهمترین مزایای این جراحی، بهره مندی از فناوری لاپاراسکوپی است که این امر پیامدهای جانبی حاصل از عمل حلقه معده را تا حد قابل توجهی کاهش می دهد.
مقرون به صرفه بودن
مقرون به صرفه بودن جراحی لاغری فوق، از بارزترین مزیت های این روش درمانی نسبت به دیگر متدهای جراحی است.
در روده و معده شخص بیمار، شکافی ایجاد نمی شود و این مورد برای برخی از افرادی که مایلند تحت این متد جراحی قرار گیرند، بسیار حائز اهمیت است.
در انتها خاطر نشان می شویم که در ساختار و فرم کلی معده تغییری ایجاد نمی شود و همچنین اشخاصی که برای از دست دادن وزن تحت جراحی حلقه معده قرار می گیرند، به دریافت مکمل و یا حتی مصرف داروهای تجویزی نیازی ندارند. چنانچه در مواردی، شخصی به مصرف دارو احتیاج داشته باشد، دکتر سلیمی، داروی لازم و اندکی را برای بیمار تجویز می کند.
برنامه رژیم غذایی پس از جراحی حلقه معده
اشخاصی که تحت این تکنیک جراحی با هدف از دست دادن وزن قرار می گیرند، بدون شک بایستی از یک برنامه رژیم لاغری استاندارد و کم کالری استفاده کنند. معمولا سه ماه پس از جراحی و با بهبودی کامل حاصل از عمل، شخص با تجویز پزشک می تواند از گروه های غذایی سالم متنوع در برنامه غذایی خود با توجه به کالری مورد نیاز روزانه مصرف کند.
از جمله گروه های غذایی که خوردن آن برای این گروه از بیماران آسان نیست، سبزیجات فیبردار مانند ذرت، کلم بروکلی و گلم کلم است که خوردن آن ها ممکن است مشکلاتی را بنابر محدودتر شدن ظرفیت بخش فوقانی معده به دنبال داشته باشد. طبق نظر دکتر مهدی سلیمی فوق تخصص جراحی چاقی و متابولیک، در این رژیم غذایی شما موظف به رعایت موارد زیر هستید:
در دو هفته نخست پس از عمل، شخص بیمار بایستی تنها مایعات شفاف را به عنوان وعده اصلی غذایی مصرف کند. برای داشتن یک برنامه غذایی مقوی می توانید از ترکیب پنجاه درصد آب سیب با پنجاه درصد آب انگور یا آب ساده استفاده کنید.
با ورود به هفته سوم از جراحی، می توانید میوه ها و سبزیجات را به صورت نرم و پوره شده در برنامه رژیم غذایی خود به میزان محدود میل کنید.
میوه ها و سبزیجات تازه
توصیه می شود میوه ها و سبزیجات تازه را پس از خوردن وعده های پروتئینی مصرف کنید.
برای دریافت پروتئین در هفته های نخست پس از عمل، می توانید از گوشت و یا مرغ همراه با کمی کرفس، اندکی نمک و هویج استفاده کنید و تنها عصاره آن را برای دریافت یک وعده مقوی میل کنید.
پس از عمل؛ خوردن آب مرکبات و یا حتی مرکبات، بدون این که در وعده اصلی و یا به شکل ناشتا میل شود، می تواند برای فرد دردسر ساز شود. لذا بهتر است این گروه غذایی را پس از صرف وعده پروتئینی به میزان اندک استفاده کنید.
تا شصت روز پس از جراحی، به دلیل شرایط جدید معده، مجاز به خوردن سبزیجات حاوی فیبر فراوان نیستید.
جراحی حلقه معده خوردن مواد غذایی جامد را تا حد بسیار محدود می کند و همین مسئله باعث شده که بعضی از بیماران به مصرف شیرینی جات مانند شکلات و یا بستنی روی آورند و به این ترتیب با افزایش شاخص توده بدنی همراه شوند و در نهایت به نتیجه قابل قبولی از جراحی فوق دست نیابند.
رعایت تمامی موارد ذکر شده در برنامه رژیم غذایی بعد از جراحی حلقه معده، سبب می گردد تا شخص در یک بازه زمانی کوتاه به نتایج چشمگیری از کاهش وزن دست یابد.
نتیجه گیری
در این مقاله، سعی کردیم به انواع هورمون چاقی و راهکارهای مناسب برای پیشگیری از روند اضافه وزن بالا بپردازیم.
با توضیح در مورد علل چاقی و پیامدهایی که شاخص توده بدنی بالا در اثر چاقی هورمونی دارد، در انتهای مقاله به یکی از رایج ترین تکنیک های جراحی چاقی و جراحی اسلیو معده تحت نظر دکتر مهدی سلیمی با ذکر مزایا و برنامه رژیم غذایی متعادل پرداختیم.
