تفاوت دیابت 1 و 2

در این مقاله قصد داریم تفاوت دیابت نوع 1 و 2 را برای شما عزیزان مورد بررسی قرار دهیم:

تقریبا همگی ما با بیماری دیابت آشنایی داریم، زیرا متاسفانه تعداد افراد مبتلا به این بیماری در سراسر دنیا رو به افزایش است و حتی برخی از آن ها خود نیز نمی دانند به این بیماری مبتلا شده اند.

حدودا 95 درصد از افرادی که به دیابت نوع 2 مبتلا هستند، در بین بزرگسالان می باشند و دیابت نوع 1 در بین کودکان و نوجوانان شایع می باشد، تاکنون مقالات زیادی در مورد بیماری دیابت نوع 1 و 2 منتشر شده است

اما تاکنون کسی به صورت دقیق نمی داند تفاوت بین این دو نوع دیابت در چیست؟ در این مقاله می خواهیم به کلیه تفاوت های دیابت 1 و 2 بپردازیم، پس تا پایان مقاله با ماهمراه باشید:

پیشنهاد می کنیم از پست درمان سریع دیابت دیدن کنید.

در این مقاله به سوالات ذیل پاسخ خواهیم داد:

• دیابت نوع 1 و 2 چه تفاوت هایی با هم دارند؟
• آیا می دانید تشخیص اولیه دیابت نوع 1 و 2 چه تفاوتی با هم دارند؟
• تفاوت دیابت نوع 1 و 2 در علائم اولیه و علت ابتلا به هر دو نوع بیماری به چه صورت است؟
• تفاوت عوامل خطرزا در ابتلا به دیابت نوع 1 و 2 چگونه است؟
• مراقبت و درمان های لازم در دیابت نوع 1 و 2 چه تفاوتی با هم دارند؟

 

دیابت نوع 1 و 2 چه تفاوت هایی با هم دارند؟

کربوهیدرات ها وقتی که وارد معده و دستگاه گوارش می شوند، به گلوکز تبدیل می شوند، گلوکز نوعی قند است که در بدن برای تبدیل به انرژی نیاز می باشد، کربوهیدرات ها در غذاهای نشاسته ای، قندی، شیر و برخی از لبنیات ها وجود دارند.

گلوکز تولید شده از این مواد غذایی وارد خون شده و بدن هنگامی که سطح گلوکز رو به افزایش است، آن را تشخیص داده و پانکراس (غده کوچکی در زیر معده) فورا شروع به تولید انسولین می کند، انسولین بعد از تولید شدن، گلوکز موجود در قند خون را از طریق تبدیل به انرژی کاهش می دهد.

در مرحله بعد جریان خون، گلوکز و انسولین را به تمامی سلول های بدن می رساند، به عنوان مثال انسولین گلوکز را در سلول های عضلات به انرژی تبدیل می کند.

در حقیقت می توان عملکرد انسولین را به یک کلید تشبیه کرد که راه ورود گلوکز به سلول ها را باز می کند.

در این فرایند ممکن است، سطح گلوکز خون به شدت کاهش پیدا کند، ولی جای نگرانی نیست، زیرا در این مرحله کبد وارد عمل می شود و گلوکزی را که از قبل ذخیره نموده است، آزاد می کند، بدین ترتیب میزان گلوکز خون نیز مجددا تنظیم می شود.

اگر پانکراس به صورت طبیعی انسولین را تولید کند، این چرخه به صورت کاملا طبیعی در بدن افراد ادامه پیدا می کند و میزان قند خون و انسولین به کمک کبد تنظیم بوده و هیچگونه مشکلی در بدن به وجود نخواهد آمد.

چرخه گفته شده ممکن است، در برخی افراد به درستی عمل نکرده و دچار اختلال شود. در چنین شرایطی موجب می شود که فرد به بیماری دیابت مبتلا شود.

البته بیماری دیابت در افراد به دو صورت احتمال دارد اتفاق افتد. پس بر این اساس می توان گفت که بیماری دیابت دو نوع می باشد: دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2.

در ادامه برای اینکه با تفاوت های این دو نوع دیابت بیشتر آشنا شویم، هر دو نوع بیماری دیابت را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می دهیم:

دیابت نوع 1:

در دیابت نوع یک به دلیل اختلال در سیستم ایمنی، بدن قادر به تولید انسولین نمی باشد. بدین معنا که سیستم دفاعی، سلول های تولید کننده انسولین در پانکراس را به عنوان عضو بیگانه شناسایی کرده و آن ها را از بین می برد. تا کنون از نظر علمی دلیل این مورد کشف و مشخص نشده است.

دیابت نوع 1 در سنین کمتر از 40 سالگی در افراد اتفاق می افتد و شایعترین آن در کودکان می باشد.

در دیابت نوع 1 گلوکزی که از طریق غذاهای کربوهیدرات دار تولید می شود، وارد خون می شود که مطابق آنچه که گفته شد، اگر فرد سالم باشد، انسولین این گلوکز را به انرژی تبدیل نموده و سپس آن را به سلول های بدن می رساند، ولی در افرادی که بیماری دیابت نوع 1 مبتلا هستند، هیچگونه انسولینی وجود ندارد،

لذا سطح قند خون بدن افزایش پیدا می کند، بدن سعی در کاهش قند خون دارد، پس از طریق کلیه ها وارد عمل می شود و می خواهد قند خون اضافه را از بدین طریق دفع و از بین ببرد. یکی از دلایلی که افراد مبتلا به دیابت نوع 1 به صورت مکرر به دستشویی می روند، همین امر است.

نوشیدن آب زیاد

افراد دیابتی نوع 1 معمولا مدام احساس تشنگی شدید دارند و مدام در حال نوشیدن آب هستند، ادرارهای بیش از حد در افراد دیابتی نوع 1 محیط مناسبی را برای رشد باکتری ها ایجاد می کند، لذا این بیماران به راحتی به عفونت های ادراری و واژینال مبتلا می شوند،

از طرفی به هر میزان که سطح قند خون بالا باشد، سرعت ترمیم و بهبود زخم ها در بدن نیز کاهش می یابد، افزایش سطح قند خون در بیماران دیابتی نوع 1 بر دید چشمی آن ها نیز تاثیر می گذارد و موجب کدر شدن مایع روی عدسی چشم می شود، در نتیجه این بیماران به تاری دید نیز مبتلا خواهند شد.

افراد مبتلا به دیابت نوع 1 به دلیل اینکه انرژی لازم را از طریق گلوکز دریافت نکرده اند، لذا مدام حالت خستگی و خواب آلودگی را دارند. در هر صورت بدن برای این که بتواند به فعالیت های روزانه خود بپردازد، به انرژی و منبع نیاز دارد، لذا شروع به مصرف چربی های ذخیره شده کرده و این یکی از دلایل لاغری افراد مبتلا به دیابت نوع 1 است.

دیابت نوع 2:

دیابت نوع 2 در افراد بالای 40 سال شایع می باشد، البته افراد سفید پوست در مقایسه با افرای که رنگ پوست تیره تر دارند، کمتر در معرض این نوع دیابت قرار دارند، به گونه ای که سن ابتلا به دیابت نوع 2 در افراد سیاه پوست 25 سال گزارش شده است.

دیابت نوع 2 به دلیل فرایندهایی که در بدن بیمار ایجاد شده است، به مراتب پیچیده تر از نوع 1 می باشد، در این نوع دیابت بدن به میزان مورد نیاز قادر به تولید انسولین نمی باشد و یا اینکه پروسه تولید انسولین به خوبی صورت نمی گیرد.

یکی از دلایلی که ممکن است، از تولید انسولین در این نوع دیابت جلوگیری کند، اضافه وزن بالا و چاقی است، البته بدین معنا نیست که فقط افراد چاق در معرض ابتلا به دیابت نوع 2 قرار دارند، بلکه این نوع دیابت گاهی در افرادی که دارای وزن متعادل نیز هستند ممکن است، بروز کند.

مقاله درمان سریع دیابت نوع 2 را مطالعه کنید.

کربوهیدرات

در دیابت نوع 2 نیز غذاهای دارای کربوهیدرات در معده و دستگاه گوارش به گلوکز تبدیل شده و قاعدتا گلوکز وارد خون نیز می شود و مطابق با چرخه طبیعی بدن، پانکراس نیز می بایست شروع به تولید انسولین نماید تا بتواند گلوکز را به انرژی تبدیل نموده و آن را به تمامی سلول های بدن برساند.

ولی در این نوع دیابت گلوکز به سلول ها نمی رسد، زیرا سلول ها به دلیل ذخیره چربی که داشته اند، قفل شده اند و انسولین نمی تواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد و توانایی باز کردن قفل چربی ها را ندارد.

لذا بر این اساس، میزان گلوکز در خون افزایش پیدا کرده و در پاسخ به گلوکز بالا در بدن، پانکراس نیز انسولین بیشتری تولید می کند

میزان انسولین و گلوکز به مرور بیشتر می شود، بدون آنکه تبدیل انرژی صورت گیرد و سلول هایی که منتظر دریافت انرژی هستند، در موقعیت پیچیده ای قرار خواهند گرفت.

به هر میزان که گلوکز خون بیشتر می شود، سیگنال های بیشتری نیز برای تولید انسولین به پانکراس ارسال می کنند و پانکراس نیز مدام در حال تولید انسولین بیشتر است تا اینکه دیگر توانایی مقابله به وضعیت به وجود آمده را ندارد و صدمه می بیند.

علائم و نشانه های دیابت نوع 2 مانند دیابت نوع 1 است با این تفاوت که این علائم در دیابت نوع 2 خود را دیرتر نشان می دهند و حتی ممکن است، اصلا فرد مبتلا متوجه علائم این بیماری در خود نشود. بر این اساس ممکن است، بیمار بدون این که خود اطلاع داشته باشد، سال ها به دیابت نوع 2 مبتلا باشد.

تا این بخش از مقاله دانستیم که علت ایجاد دیابت نوع 1 و 2 در بدن چگونه است و تفاوت های جزیی این دو نوع دیابت را نیز دانستیم.

حال در ادامه به بررسی 5 تفاوت مهم دیابت نوع 1 و 2 می پردازیم:

• دیابت نوع 1، یک بیماری خود ایمنی است، در حالی که دیابت نوع 2 اینگونه نمی باشد.

همانطور که پیشتر نیز گفتیم، علت پیدایش دیابت زمانی است که بدن با انسولین دچار مشکل شده و هورمون لازم برای تبدیل قند خون به انرژی وجود ندارد، هنگامی که چنین می شود، گلوکز موجود در جریان خون ذخیره شده و موجب بیماری می شود.

افرادی که به دیابت نوع 1 و 2 مبتلا هستند، هر دو این مشکل را دارند با این تفاوت که بدن فرد مبتلا به دیابت نوع 1 هرگز انسولین تولید نمی کند، به همین دلیل دیابت نوع 1 یک بیماری خود ایمنی است، به گونه ای که سیستم دفاعی بدن به سلول های تولید کننده انسولین حمله کرده و آن ها را از بین می برد که تنها دلیل آن را فقط ژنتیک اعلام کرده اند.

ولیکن بدن افراد مبتلا به دیابت نوع 2 انسولین لازم را تولید می کند، ولی نمی تواند از آن استفاده کند که مشکل اساسی در دیابت نوع 2 همین جا است، چاقی و اضافه وزن بالا از دلایل اصلی دیابت نوع 2 می باشد.

• دریافت انسولین برای مبتلایان به دیابت نوع 1 لازم و ضروری بوده، حال آن که برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 درمان های دیگری نیز وجود دارد.

بدن افراد مبتلا به دیابت نوع 1 هیچگونه انسولینی تولید نمی کند، لذا این بیماران با تزریق روزانه انسولین نیاز بدن خود به انسولین را برآورده می کنند، زیرا این افراد بدون انسولین می میرند.

ولی برای دیابت نوع 2 درمان های گوناگونی وجود دارد. شاید در مقالات مختلف خوانده باشید که به بیماران دیابتی نوع 2 توصیه می کنند که با کاهش وزن و تغییر روش زندگی و ورزش کردن می توانند بیماری خود را درمان نمایند

ولیکن ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که این بیماران داروهای خوراکی نیز مصرف می کنند تا بدین طریق بتوانند میزان سطح قند خون بدنشان را کاهش دهند. اگر چنانچه این نوع درمان موثر واقع نشد و بیماری شدت پیدا کرد، ممکن است، مبتلایان دیابت نوع 2 نیز برای درمان شروع به تزریق انسولین کنند.

• افت قند خون در دیابت نوع 1 بیش از نوع 2 شایع می باشد.

افزایش سطح قند خون خطرناک می باشد، ولی افت شدید قند نیز ممکن است، به مراتب خطرناک تر باشد و موجب ایجاد ضعف- سرگیجه- تعریق و لرزش شود. در چنین مواردی ممکن است، بیمار بیهوش شود و حتی در مواردی نیز زندگی فرد را تهدید می کند.

افت قند خون ممکن است، برای هر کس پیش بیاید، ولی در مورد بیماران دیابتی نوع 1 بسیار رایج تر می باشد، بر این مبنا، می بایست میزان انسولین دریافتی مطابق با مصرف مواد غذایی و میزان فعالیت بیمار محاسبه و تزریق شود که محاسبه این مورد همیشه راحت نیست و اگر چنانچه انسولین بیشتری دریافت شود،

میزان قند خون را کاهش می دهد، لازم است بدانید حتی ورزش کردن که برای بدن و سلامتی مفید است، ممکن است، در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 موجب افت قند خون شود.

اگر چنانچه علائم افت قند خون را داشتید، برای جلوگیری از هر گونه خطری، می بایست فورا اقدام کنید و سطح قند خونتان را افزایش دهید. برای این امر می توانید یک لیوان آب میوه بنوشید و قرص های حاوی گلوکز مصرف کنید و یا اینکه مقداری آب نبات بخورید.

• مبتلایان به دیابت نوع 2 از خوردن غذاهای شیرین پرهیز کنند، زیرا ممکن است، خطر آفرین باشد.

بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 مجازند هر آنچه را که دوست دارند، بخورند. فقط به شرطی که مقدار خوردنشان با دوز تزریق انسولین مطابقت داشته باشد، به عنوان مثال اگر شما بیماری دیابتی از نوع 1 هستید و می خواهید به میهمانی و یا تولد بروید، می توانید انسولین بیشتری برای مبارزه با مواد خوراکی که می خواهید بخورید، تزریق کنید.

ولی این مورد در مبتلایان به دیابت نوع 2 صدق نمی کند، از آنجا که این افراد ممکن است، انسولین تزریق نکنند، لذا هیچگونه راهی برای بی اثر نمودن هر چیزی که می خورند ندارند، بین دیابت نوع 2 و چاقی ارتباط مستقیمی وجود دارد و خوردن زیاد شیرینی موجب افزایش وزن بیشتر در این افراد می شود.

• دیابت نوع 1 در کودکان شایع بوده ولیکن دیابت نوع 2 در افراد بزرگسال

این امکان نیز وجود دارد که برخی افراد بزرگسال به دیابت نوع 1 مبتلا شوند، ولیکن در حالت کلی مبتلا شدن به این نوع دیابت در دوران کودکی شایع تر می باشد، ولی دیابت نوع 2 در افرادی بالای 40 سال بروز می کند

اگر زمانی متوجه علائم دیابت در بدن خود شدید، صرفنظر از این که به کدام نوع مبتلا شده اید، می بایست علائم را جدی بگیرید. دیابت نوع 1 و 2 هر دو به نوبه خود دارای عوارض جبران ناپذیری می باشد و ممکن است، به کوری- قطع عضو و یا نارسایی کلیه بیانجامد،

ولیکن اگر در کنترل این بیماری به صورت جدیت عمل کنید، می توانید زندگی سالم و طولانی را در صورتی که به هر کدام از این دو نوع دیابت مبتلا شده اید داشته باشد.

مقاله سریعترین راه درمان دیابت را مطالعه کنید.

آیا می دانید تشخیص اولیه دیابت نوع 1 و 2 چه تفاوتی با هم دارند؟

دیابت نوعی اختلال متابولیک محسوب می شود که افرادی که به آن مبتلا می شوند، بدنشان توانایی لازم برای ذخیره و استفاده از قند را ندارد، این امر موجب می شود،

بدن در استفاده از گلوکز موجود در خون و به کارگیری مفید آن با اختلال و مشکل جدی مواجه شود، لذا اگر بدن دچار چنین اختلالی شود، قطعا دارای علائم و نشانه هایی برای شخیص دیابت می باشد که در ادامه راه های تشخیص دیابت نوع 1 و 2 را به صورت جداگانه بررسی و مقایسه می کنیم:

تشخیص دیابت نوع 1 و 2 از یکدیگر و تفاوت های آن :

دیابت نوع 1 معمولا ریشه ژنتیکی و ارثی دارد و نمی توان از مبتلا شدن به آن پیشگیری کرد.

تعداد افراد مبتلا به دیابت نوع 2 بیشتر از دیابت نوع 1 می باشد، معمولا از هر 20 نفر افرادی که به دیابت مبتلا شده اند، 1 نفر به دیابت نوع 1 مبتلا بوده و 19 نفر باقی مانده به دیابت نوع 2 مبتلا هستند.

از علل مبتلا شدن به دیابت نوع 2 می توان به اضافه وزن بالا- عدم تحرک و پیروی از رژیم غذایی نادرست اشاره کرد، البته دیابت نوع 2 نیز می تواند در برخی افراد ارثی باشد.

در دیابت نوع اول سیستم دفاعی بدن سلول های پانکراس را که وظیفه تولید انسولین را دارند، بیگانه تشخیص داده و آن ها را نابود می کند

لذا این سلول ها ضعیف شده و توانایی تولید انسولین مورد نیاز بدن را ندارند و زمانی که بدن میزان انسولین کافی برای تنظیم قند خون بدن نداشته باشد، دیابت نوع 1 به وجود می آید.

این بیماری در هر دو نوع به صورت ناگهانی خود را نشان می دهد.

هنگامی که دیابت نوع 2 در بدن فرد مبتلا شروع می شود، سلول ها در برابر انسولین از خود مقاومت نشان می دهند. در چنین شرایطی بدن دیگر انسولین تولید نکرده و بدن فرد مبتلا در مدت طولانی نمی تواند از قند در خون استفاده کند

لذا میزان قند در خون افزایش پیدا می کند، به این عمل مقاومت انسولین می گویند، هر چقدر میزان گلوکز در خون زیاد شود، سلول ها در برابر انسولین مقاومت بیشتری نشان داده و در نتیجه انسولین بی اثر می شود.

افرادی که به دیابت نوع 2 مبتلا می شوند، برخلاف دیابت نوع 1 در مراحل اولیه بیماری نیازی به انسولین تکمیلی ندارند، ولیکن اگر چنانچه بیماری پیشرفت کند، برای این که بتوان قند خون را کنترل و هدایت نمود، به انسولین تکمیلی نیاز پیدا می کنند.

انسولین نوع 2 معمولا به دلیل چاقی زیاد و نیز روش اشتباه زندگی و تاثیر داروها می باشد.

تشخیص پزشک:

پزشک برای تشخیص اولیه هر دو نوع دیابت از بیمار می خواهد که تست خون انجام دهد و با استفاده از این آزمایش می تواند میانگین سطح قند خون را در دو الی سه ماه گذشته را اندازه گیری کند،

هر چقدر میزان قند خون در ماهی های گذشته بالا باشد، عدد A1C رقم بالاتری را نشان می دهد و اگر میزان A1C=6.5 یا بالاتر باشد، می توان گفت که بیمار به دیابت مبتلا شده است و اما تشخیص نوع دیابت 1 یا 2 نیز از طریق آزمایش های دیگری که پزشک از بیمار می خواهد انجام دهد مشخص خواهد شد.

تفاوت دیابت نوع 1 و 2 در علائم اولیه و علت ابتلا به هر دو نوع بیماری به چه صورت است؟

تکرر ادرار، داشتن حس مداوم تشنگی و گرسنگی، احساس خستگی های شدید و ضعیف شدن بینایی از علائم اولیه دیابت نوع 1 و 2 می باشند، ولیکن علاوه بر موراد فوق، هرکدام از این دو نوع دیابت علائم دیگری مختص به خود دارند، افرادی که به دیابت نوع 1 مبتلا می شوند،

دچار کاهش وزن شدید و نیز تغییرات شدید رفتاری و اخلاقی می شوند، در صورتی که بیماران مبتلا به دیابت نوع 2، احساس بی حس شدن در ناحیه دست و پا را دارند. علائم دیابت نوع 1 و 2 ممکن است تا حدودی به هم شباهت داشته باشند، ولیکن تفاوت اصلی در چگونگی بروز این علائم می باشد.

دیابت نوع 2 ممکن است، در بدن فرد پنهان باشد. تا سالیان طولانی هیچگونه علائمی از خود بروز ندهد و علائم و نشانه های آن در طی زمان و به آهستگی خود را نشان دهد و یا حتی برخی ممکن است تا زمانی که عوارض شدید ناشی از این بیماری را در خود مشاهده نکنند، به وجود آن پی نبرند.

ولیکن در دیابت نوع 1 علائم اولیه بیماری خیلی سریع و تنها در مدت چند هفته ظاهر خواهند شد، از آنجا که این نوع دیابت در سنین کودکی و نوجوانی بروز ظاهر می شود، به دیابت نوجوانی نیز معروف می باشد.

علت ابتلا به دیابت نوع 1:

همانطور که پیشتر نیز گفتیم، علت ابتلا شدن به دیابت نوع 1 نبود انسولین کافی در بدن بیمار می باشد، سیستم دفاعی بدن با حمله کردن به سلول های بتا و ضعیف نمودن سلول های پانکراس در تولید انسولین، موجب پیدایش این نوع دیابت می شود، تاکنون تحقیقات و آزمایش های زیادی مبنی بر یافتن دلیل حمله سیستم دفاعی بدن به سلول های سالم انجام شده است،

ولیکن هنوز دلیل و علت آن کشف نشده و این مورد در علم پزشکی بی جواب مانده است، ولیکن برخی عواملی که موجب ابتلا شدن به این بیماری را تشدید می کنند،

شامل عوامل ژنتیکی و محیطی می باشندکه عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض ویروس ها می باشد، ولیکن در هر صورت پزشکان و دانشمندان همچنان در این زمینه تحقیقات خود را ادامه می دهند.

علت ابتلا به دیابت نوع 2:

در دیابت نوع 2 برعکس دیابت نوع 1، بدن به میزان لازم انسولین را تولید می کند و بدن در برابر آن از خود مقاومت نشان می دهد و نمی تواند از آن به صورت مفید بهره ببرد.

در این مورد نیز کماکان تحقیقات پزشکی ادامه دارد و به نتیجه ای قطعی برای یافتن دلیل مقاومت در برابر انسولین دست نیافته اند، ولیکن عواملی مانند اضافه وزن بالا- کم تحرکی- عوامل ژنتیکی و محیطی در ابتلا به آن بسیار موثر می باشند.

هنگامی که فرد به دیابت نوع 2 مبتلا می شود، پانکراس سعی می کند با تولید انسولین بیشتر از بروز آن جلوگیری کند، ولیکن از آن جا که بدن قادر به استفاده از انسولین تولیدی نمی باشد، لذا گلوکز در خون تجمع کرده و باعث بروز قند خون بالا و در نهایت دیابت نوع 2 می شود.

تفاوت عوامل خطرزا در ابتلا به دیابت نوع 1 و 2 چگونه است؟

برخی عوامل موثر در ابتلا به دیابت نوع 1 به قرار ذیل می باشد:

• سابقه خانوادگی: افرادی که از اعضای خانواده درجه یک آن ها مانند برادر- خواهر و پدر و همچنین مادرشان به دیابت نوع یک مبتلا باشد، بیش از سایرین در معرض ابتلا به این نوع دیابت قرار دارند.
• سن: دیابت نوع 1 بیشتر در کودکان و نوجوانان شایع می باشد، ولیکن ممکن است، در هر سنی نیز بروز کند.
• محل جغرافیایی: افرادی که در نواحی دورتر از خط استوا زندگی می کنند، بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع 1 می باشند.
• ژنتیک: وجود برخی ژن ها در بدن از عوامل خطرزای مبتلا شدن به دیابت نوع 1 می باشد.

نکته مهم در مورد دیابت نوع 1 این است که این نوع دیابت قابل پیشگیری نمی باشد.

برخی عوامل موثر در ابتلا به دیابت نوع 2 به قرار ذیل می باشد:

• مبتلا شدن به پیش دیابت
• چاقی و اضافه وزن بالا
• کم تحرکی
• سابقه مبتلا شدن یکی از افراد درجه 1 خانواده به دیابت نوع 2
• سن بالا 40 سال
• افرادی که به دیابت بارداری مبتلا می شوند.
• نوزادانی که در بدون تولد دارای وزن بیش از 4 کیلوگرم می باشند.
• نژادهای آفریقایی- آمریکایی و سرخ پوستان در معرض ابتلا به این نوع دیابت قرار دارند.
• چربی های اضافه در ناحیه شکم
• ابتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک

نکته مهم در مورد دیابت نوع 2 این است که این نوع دیابت قابل پیشگیری می باشد و با رعایت برخی نکات و تغییر روش زندگی و کاهش وزن و انجام فعالیت های فیزیکی و بدنی مانند: ورزش کردن و پیروی از رژیم غذایی سالم می توان از مبتلا شدن به این نوع بیماری قندی نوع 2 جلوگیری کرد.

مراقبت و درمان های لازم در دیابت نوع 1 و 2 چه تفاوتی با هم دارند؟

برای کنترل عوارض ناشی از دیابت، می بایست سطح گلوکز خون را کنترل کنید. برای انجام این کار، می بایست آنچه را که پزشک معالج به شما توصیه می کند را به صورت دقیق انجام دهید و حتما از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید

در ادامه مقاله، مراقبت ها و روش های درمانی در دیابت نوع 1 و 2 را صورت جداگانه مورد بررسی قرار می دهیم تا به تفاوت درمانی و مراقبتی این دو نوع دیابت بیشتر پی ببرید:

مراقبت از دیابت نوع 1 و راه های کنترل و درمان آن:

تاکنون درمان قطعی برای دیابت نوع 1 پیدا نشده است و از آنجا که دلیل اصلی این بیماری عدم تولید انسولین در بدن می باشد، لذا افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، می بایست به صورت مرتب انسولین تزریق کنند.

در واقع درمان اصلی برای دیابت نوع 1 انسولین می باشد، البته حفظ تعادل در اندازه مصرف انسولین بسیار مهم می باشد، زیرا که تزریق بیش از اندازه انسولین موجب می شود که سطح گلوکز به شدت کاهش پیدا کند و افت قند را برای بیمار در پی دارد.

تزریق انسولین در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 ممکن است، روزانه چند بار به نواحی بافت های نرم بدن مانند شکم- بازو و یا باسن انجام شود و برخی دیگر از بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 از پمپ انسولین استفاده می کنند و از طریق یک لوله کوچک به میزان ثابتی انسولین را به بدن وارد می کنند.

یکی دیگر از روش های کنترل علائم دیابت نوع 1 تست قند خون می باشد، زیرا میزان قند خون در این بیماران ممکن است، در حال نوسان شدید باشد.

همانگونه که در بخش های قبلی مقاله نیز به آن اشاره شد، در دیابت نوع 1 پانکراس قادر به تولید انسولین مورد نیاز برای بدن نمی باشد، لذا با تزریق و پمپ انسولین به بدن بیمار، هورمونی را به بدن وارد می کنیم که قند موجود در خون را به سلول های بدن منتقل و تبدیل آن به انرژی را انجام میدهد.

• تیم پزشکی:

یکی از بخش های مهم در درمان دیابت نوع 1 تیم پزشکی می باشد، بیمار از طریق مشاوره با این تیم پزشکی می تواند راهکارهای مفیدی که پزشکان به وی ارائه می دهند را به راحتی برای کنترل بیماری خود به کار بندد و اگر چنانچه در طی درمان به هر متخصص دیگری نیاز داشته باشد، بیمار را به آن ارجاع می دهند.

تیم درمانی این کمک را به بیمار می کند که نشانه های دیابت را نشخیص داده و اطمینان لازم را کسب نماید که بیماری را تحت کنترل و درمان خود گرفته است.

• تزریق

به بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 تزریق انسولین را آموزش می دهند، تزریق، می بایست هر روز صبح انجام شود، البته ممکن در طی روز نیز به تزریق انسولین نیاز باشد، تزریق انسولین ممکن است، در ابتدای بیماری برای بیمار سخت باشد، ولی به مرور به روندی قابل کنترل تبدیل می شود.

• پمپ انسولین

می توان به جای تزریق انسولین از پمپ انسولین استفاده کرد. این پمپ بدین صورت عمل می کند که به صورت مداوم با ارسال کمی انسولین به بدن، کار انسولین رسانی را انجام می دهد.

پمپ انسولین از طریق لوله کوچکی به نام کانول عمل کرده که در زیر پوست گذاشته می شود، کانول را می توان به مدت چند روز در زیر پوست نگه داشت تا هنگامی که به تغییر نیاز داشته باشد.

پمپ انسولین در خارج از بدن قرار دارد، شما می توانید از طریق کنترل های الکترونیکی روی پمپ و یا به روش دستی، میزان انسولین به بدن را کنترل نمایید.

• نگه داشتن گلوکز خون

نکته ای که در دیابت نوع 1 مهم است، این است که میزان سطح گلوکز خون را در حد تعادل نگه داریم، نه خیلی پایین و نه خیلی بالا.

لذا برای اینکه این تعادل را بتوانیم حفظ کنیم لازم است، اهداف خاصی را دنبال کنید، چرا که متعادل نگه داشتن اندازه گلوکز خون و درک خوب از طریق عملکرد بیماری، تجربه خوبی از کنترل دیابت نوع 1 را به بیمار می دهد.

• نظارت بر گلوکز خون

یکی از روش های درمانی برای کنترل قند خون در دیابت نوع 1 مانیتورینگ قند خون می باشد که به آن آزمایش قند خون نیز می گویند و بیمار، می بایست چند روز یک بار میزان قند خون خود را مورد آزمایش قرار دهد تا از این طریق بتواند علاوه بر کنترل آن، از احتمال مبتلا شدن به مشکلات خطرناکتر جلوگیری کند.

آزمایش قند خون ممکن است، در ابتدا برای بیمار دردناک باشد، ولی به مرور به امری عادی برای وی تبدیل شده و آسان می شود، یکی از مزیت های این آزمایش این است که از بالا رفتن قند خون جلوگیری کند، چرا که می تواند موجب خستگی، کسلی و ناراحتی در بیمار شود.

• رژیم غذایی و غذاهای شیرین

بیماران دیابتی نوع 1 اگر چه برای کنترل قند خون انسولین تزریق می کنند، ولی ممکن است، در وعده های غذایی به دلیل مصرف مواد غذایی میزان قند خونشان افزایش پیدا کند، لذا بهتر است،

در هنگام غذا خوردن بر میزان کربوهیدرات های موجود در مواد غذایی کنترل لازم را داشته باشند، بر این اساس می توان گفت که رژیم صحیح غذایی نقش موثری در کنترل و درمان دیابت دارد.

اگر در وعده های غذایی خود کربوهیدرات مصرف می کنید، می بایست متناسب با میزان کربوهیدرات مصرفی خود انسولین تزریق کنید تا میزان قند خونتان را بتوانید متعادل نگه دارید.

شمارش کربوهیدرات

همانطور که پیشتر نیز گفتیم، کربوهیدرات موجود در غذا موجب بالا رفتن قند خون در افراد دیابتی نوع 1 می شود و گفتیم که می بایست به اندازه کربوهیدرات مصرفی، انسولین تزریق کنیم

لذا می بایست برای اینکه بدانید به چه میزان انسولین تزریق کنید، باید روش شمارش کربوهیدرات را یاد گرفته باشید که لازم است، برای یادگیری حتما در دوره شمارش کربوهیدرات که برای بیماران دیابتی نوع 1 برگزار می شود، شرکت کنید. این دوره بسیار مفید بوده و می تواند به شما برای اندازه تزریق انسولین بسیار کمک کند.

• روش درمانی دیگر برای دیابت نوع 1

یکی دیگر از راه های درمانی دیابت نوع 1 تزریق سلول های تولید کننده انسولین است، این روش درمانی که آن را پیوند سلول های جزایر نیز می نامند، موجب کاهش میزان انسولین مورد نیاز بدن می شود و از طریق این روش درمانی می توان به راحتی دیابت نوع 1 را مدیریت نمود، این روش درمانی بیشتر برای افرادی که به افت قندهای شدید دچار می شوند، مورد استفاده قرار می گیرد.

مراقبت از دیابت نوع 2 و راه های کنترل و درمان آن:

اما دیابت نوع 2 با تغییر روش زندگی و نیز انجام فعالیت های ورزشی قابل کنترل می باشد، ولیکن برخی افراد علاوه بر تغییرات در شیوه زندگی به مصرف دارو نیز نیاز دارند.

یکی از موارد مهم در درمان دیابت نوع 2، کنترل قند خون می باشد، لذا بیمار، می بایست به صورت مرتب و دوره ای آزمایش قند خون انجام دهد. در مواردی که قند خون بالا باشد، بیمار، می بایست حتما تزریق انسولین را انجام دهد.

بر خلاف دیابت نوع 1 در دیابت نوع 2 بدن بیمار انسولین تولید می کند، ولیکن میزان این انسولین یا کافی نبوده و یا این که بدن در مقابل آن مقاوم می باشد، لذا بدین ترتیب گلوکز نمی تواند تولید انرژی لازم به سلول های بدن را داشته باشد.

برای کنترل- مراقبت و درمان دیابت نوع 2 گزینه های زیادی وجود دارد، مانند: رژیم غذایی- ورزش و مصرف دارو، انجام این موراد در کنار هم، موجب کنترل قند خون می شود.

در دیابت نوع 2 اگر نیاز به مصرف دارو داشته باشید، قطعا پزشک معالجتان آن را برای شما تجویز خواهد کرد. از زمانی که بیماری شما شروع شده ممکن است،

تاکنون به روش های گوناگونی سعی در رسیدگی و کنترل بیماری خود داشته اید، ممکن است، در یک دوره زمانی داروهای خاصی را مصرف کرده باشید و نیاز باشد که آن ها را تغییر دهید. در ادامه چندین روش برای کنترل و مراقبت دیابت نوع 2 را مورد بررسی قرار خواهیم داد:

• بررسی سطح قند خون

از طریق بررسی سطح قند خون می توانید بفهمید که درمان شما تا این مرحله تا چه اندازه موفق بوده است، پزشک معالج به شما توصیه می کند که چند بار در طی روز سطح قند خونتان را مورد بررسی قرار دهید، البته این موضوع نیز به نوع داروهایی که پزشک برایتان تجویز کرده و مصرف می کنید، بستگی دارد.

• رژیم غذایی و ورزش:

رژیم غذایی:

هرگز نمی توان رژیم غذایی ثابتی را برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 در نظر گرفت، برای این که بتوانید میزان قند خونتان را کنترل کنید و از عوارض ناشی از این بیماری جلوگیری کنید، لازم است به میزان مصرف کربوهیدرات- فیبر- چربی و نمک مصرفی تان در طی روز توجه داشته باشید

همچنین مدت زمانی را که برای غذا خوردن صرف می کنید نیز بسیار با اهمیت می باشد، برای این که بتوانید رژیم غذایی مناسبی را برای کنترل دیابت خود در پیش بگیرید، لازم است از یک متخصص تغدیه مشاوره بگیرید.

ورزش:

ورزش کردن و انجام فعالیت های فیزیکی در کاهش سطح قند خون بسیار تاثیرگذار است، ورزش کردن موجب می شود، چربی هایی که سد راه رسیدن انسولین به سلول ها بوده اند، از بین بروند و عضلات بتوانند انرژی لازم را از طریق انسولین و گلوکز دریافت کنند، البته شایان ذکر است، قبل از انجام فعالیت فیزیکی و ورزش، می بایست سطح قند خونتان را کنترل کنید.

انجام ورزش های دقیق و برنامه ریزی شده مانند پیاده روی، می توانند در کاهش میزان قند خون بسیار تاثیر گذار باشند، فعالیت های ورزشی نه تنها موجب کنترل دیابت خواهد شد، بلکه از بروز بیماری های قلبی و عروقی نیز جلوگیری خواهد کرد و میزان فشار خون را نیز کاهش می دهد. انجام 30 دقیقه ورزش روزانه به این افراد توصیه می شود.

رژیم غذایی مناسب و انجام فعالیت فیزیکی در کنار هم، موجب کاهش وزن اضافی بدن شده و موجب می شود که شما به تعادل وزن برسید و از همه مهمتر موجب کنترل قند خون نیز خواهد شد.

• انواع قرص ها در درمان دیابت نوع 2:

معمولا اولین درمان برای کنترل دیابت نوع 2 داروهای خوراکی می باشد، هنگامی که رژیم غذایی و ورزش به تنهایی برای کنترل این بیماری کافی نبوده، در کنار آن پزشک مصرف داروهای خوراکی را برای بیمار تجویز می کند.

متفورمین دارویی است که معمولا پزشکان برای بیمارن دیابت نوع 2 نجویز می کنند، این دارو موجب می شود که کبد گلوکزهای تولید شده در خون را ذخیره نماید.

مگلیتینید ها و سولفونیل اوره ها:

این داروها موجب می شوند که پانکراس انسولین بیشتری را تولید کند.

مهار کننده های DPP-4:

این دارو موجب کاهش قند خون شده و میزان آن را بعد از وعده های غذایی مهار و کنترل می کند، بدین طریق که هورمون هایی که به پانکراس برای تولید انسولین سیگنال می فرستند را حفظ می کند.

تیازولیدیدون، TZD یاglitazones:

این دارو موجب بهبود در عملکرد انسولین می شود با مصرف این دارو پانکراس به درستی عمل کرده و مقاومت انسولین در برابر سلول ها را کاهش می دهد.

مهارکننده های الفا گلوکوزید:

بعد از خوردن کربوهیدرات های پیچیده ای ماننده نان- برنج- سیب زمینی و… که موجب افزایش قند خون می شوند، مصرف این دارو موجب مهار آن در جلوگیری از افزایش قند خون می شود.

بازدارنده SGLT:

این دارو موجب دفع قند اضافی از طریق کلیه ها می شود.

داروهای دیگری که برای کاهش کلسترول و قند خون در دیابت نوع 2 مصرف می شوند، جداکننده هاى اسید های صفراوی هستند.

بیمار می تواند این داروها را به صورت ترکیبی و یا تکی مصرف کند، البته طریقه مصرف این داروها به تجویز و نظر پزشک معالح بستگی دارد.

• داروهای تزریقی:

داروهای تزریقی در زمان وعده های غذایی موجب می شود که کبد گلوکز ذخیره شده را آزاد نکند.

• آگونیست های گیرنده GLP-: این دارو تزریقی موجب می شود که پانکراس انسولین تولید کند، مصرف این دارو ممکن است، هر روز بوده و یا اینکه هفته ای یک بار باشد.
• pramlintide (Symlin): این دارو مانند هورمون عمل می کند، هورمونی که انسولین را از پانکراس به بیرون هدایت می کند، امیلین می باشد، اگر شما از بیمارانی هستید که انسولین مصرف می کنید، لازم است، حتما از این دارو استفاده کنید.
• انسولین در دیابت نوع 2:

گاهی ممکن است، بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 نیاز به تزریق انسولین داشته باشند، معمولا به صورت کوتاه مدت این دارو برای دیابت نوع 2 تجویز می شود.

انواع انسولین مطابق با میزان سرعت شروع و زمان لازم برای تاثیرگذاری آن ها دسته بندی می شود، ممکن است، شما نیازمند به استفاده بیش از یک نوع انسولین باشید.

• جراحی کاهش وزن برای کنترل دیابت نوع 2:

جراحی های مختلفی برای کاهش وزن وجود دارند. با این روش می توانید وزن خود را کاهش داده و به راحتی قند خونتان را کنترل کنید.

با استفاده از جراحی های کاهش وزن ممکن است، به مرور داروهای کمتری را مصرف نمایید، البته روش جراحی کاهش وزن برای همه بیماران دیابت نوع 2 توصیه نمی شود، پزشکان این روش را برای مردانی که حداقل 40 کیلو اضافه وزن دارند و زنانی که حداقل 35 کیلو اضافه وزن دارند، توصیه می کنند.