محاسبه درصد چربی بدن

همراه ما باشید تا بیشتر با موضوع محاسبه درصد چربی بدن آشنا شوید.

در این مقاله سعی داریم تا در مورد محاسبه درصد چربی بدن توضیحات جامع و کاملی را برای شما ارائه دهیم. در صورتی که محاسبه شاخص توده بدنی و همچنین اندازه گیری های دیگر نظیر میزان درصد چربی بدن، یک هدف اصلی به حساب می آید، اما افراد با انجام فعالیت های بدنی و همچنین انتخاب مواد غذایی کم کالری می توانند به کاهش میزان درصد چربی بدن کمک بسزایی نمایند.

مقدمه

محاسبه درصد چربی بدن چگونه است؟

فهرست:

سنجش درصد چربی بدن چیست؟

میزان افزایش چربی در بدن باعث بروز چه بیماری هایی در افراد می گردد؟

ترکیب بدن ( بادی کامپوزیشن ) چیست؟

شیوه های مقایسه و یا سنجش میزان چربی بدن را نام ببرید؟

محدودیت های استفاده از شاخص توده بدنی در بدن افراد را توضیح دهید؟

میزان چربی استاندارد در آقایان و بانوان چه مقدار است؟

آیا میزان درصد چربی با اضافه وزن در بدن افراد ارتباط مستقیمی دارد؟

تجمع چربی های انباشته در بدن باعث بروز چه بیماری های می گردد؟

از چه روش هایی برای محاسبه درصد چربی بدن می توان استفاده کرد؟

میزان درصد چربی بدن بانوان و آقایان با توجه به سن و نوع فعالیت بدنی به چه صورت دسته بندی می گردد؟

عوامل تاثیرگذار بر ترکیب بدن را نام ببرید؟

به چه صورت در ترکیب بدن می توان تغییر ایجاد کرد. توضیح دهید؟

به چه صورت می توان میزان درصد چربی بدن را کاهش داد. توضیح دهید؟

بررسی و ارزیابی میزان پیشرفت کاهش میزان درصد چربی در بدن به چه صورت است؟

عواملی که سبب بروز چاقی در افراد می شود را نام ببرید؟

چربی قهوه ای چیست و به چه صورت می توان آن را جذب بدن کرد. توضیح دهید؟

توصیه های بهداشتی که سبب جلوگیری از کاهش تجمع چربی انباشته در بدن می شود را نام ببرید؟

اندازه گیری و محاسبه درصد چربی بدن

امروزه افراد به داشتن یک اندام مناسب و ایده آل اهمیت زیادی می دهند و سعی می کنند به روش های مختلف، به حفظ تناسب اندام خود کمک نمایند.

به همین دلیل به دنبال محاسبه درصد چربی بدن هستند تا از این طریق وزن خود را کنترل نمایند. طبق نتایج به دست آمده، بیشتر افراد از داشتن اندام ظاهری خود رضایت کامل نداشته و بعضی دیگر به دلیل کاهش وزن شدید به دنبال اضافه کردن وزن هستند.

اما در این بین تعداد افرادی که در بخش های مختلف بدن نظیر چربی های بخش ران، چربی باسن و همچنین چربی شکم رنج می برند، نسبت به افرادی که از کاهش وزن خود ناراحت هستند، بیشتر بوده است.

زیرا تجمع چربی های انباشته شده در مناطق ذکر شده، سلامتی و تندرستی افراد را بیشتر به خطر می اندازد و انجام فعالیت های روزانه شخصی را برای آن ها با مشکل همراه می سازد.

طبق تحقیقاتی که متخصصین تغذیه انجام داده اند، به این نتیجه رسیده اند که بروز انواع بیماری هایی که با چاقی و تجمع چربی ارتباط مستقیمی دارند، شامل:

1)فشارخون 2) سرخرگ کرونری 3) دیابت نوع دو 4) انسداد ریوی 5) التهابات مفصلی 6) انواع سرطان ها هستند.

پیشنهاد می کنیم از پست آیا چاقی مرضی دارم؟ و آیا چاقی مانع بارداری میشود دیدن کنید.

کاهش بیش از حد چربی های بدن نیز برای هر فرد خطرناک است

نکته ی مهم این است که پزشکان به بیماران متذکر می شوند که کاهش بیش از حد چربی های بدن نیز برای هر فرد خطرناک بوده است. به این ترتیب اندازه وزن و همچنین مهمتر از همه ترکیب بدن و چگونگی وزن هر فرد جزئی از عوامل مهم در تندرستی و سلامتی بدن افراد بوده است که به عنوان یکی از نمودارها و مشخصه های آمادگی جسمانی به حساب می آید.

بهتر است بدانید که در بیست سال اخیر اندازه گیری ترکیب بدن و با کیفیت وزن در بین افراد رشد صعودی داشته است. به طوری که از افراد عادی تا ورزشکارانی که به صورت پیشرفته به دنبال رسیدن وزن ایده آل و مطلوب هستند و یا این که به دنبال تثبیت وزن خود بوده، می توانند از مزیت های بررسی و ارزیابی و همچنین آشنایی بیشتر از ترکیب مطلوب بدن نیز برخوردار باشند. یکی از مهمترین شیوه های تجزیه و تحلیل کیفیت وزن و یا همان ترکیب بدن را می توان به تقسیم وزن که خود به دو دسته:

1)بخش چربی 2) بخش بدون چربی

دسته بندی می شود، اشاره کرد. بهتر است بدانید که بخشی از کل وزن بدن هر فرد متشکل از چربی های انباشته شده است که « درصد چربی بدن » می نامند. بنابراین میزان اضافه وزن و یا چاقی هر فرد نیز با توجه به این نمودار مورد ارزیابی و بررسی قرار می گیرد.

ترکیب بدن ( بادی کامپوزیشن )

پزشکان متخصص به منظور این که ترکیب بدن هر فرد را به دست آورند، متذکر می شوند که بدن هر فرد متشکل از دو نوع توده است که عبارتند از:

توده چربی

چربی هایی که در بخش درونی بدن قرار گرفته است را توده چربی می گویند که محل تجمع این توده های چربی در نواحی مختلف بدن، زیر پوست و همچنین بافت های عضله است. وجود بعضی از این چربی ها به منظور سلامتی و تندرستی کل بدن امری ضروری و مهم است که به حفاظت و نگهداری:

1)   اندام های داخلی   2) تامین انرژی  3) تنظیم هورمون های مهم و اساسی بدن

کمک بسزایی می نمایند.

توده بدون چربی

توده های بدون چربی بدن مانند بافت ها، آب، استخوان و همچنین ماهیچه ها هستند که وجود آن ها به منظور کارکرد صحیح و درست بدن نیز امری مهم و ضروری است.

بهتر است بدانید که سنجش و مقایسه توده چربی و همچنین توده های بدون چربی در بدن هر فرد را « آنالیز ترکیب بدن » می گویند. زمانی که در خصوص ترکیب بدن بحث می شود، باید به این نکته توجه داشته باشید که معمولاً به میزان درصد چربی بدن و یا این که درصدی از بدن فرد که دارای چربی است، اشاره می گردد.

FFM یا همان توده بدون چربی، نشان دهنده ی میزان درصد بدن فرد که شامل چربی نیست، می باشد.

شیوه های مقایسه و یا محاسبه درصد چربی بدن

شاخص توده بدنی یا BMI

Body Mass Index مخفف عبارت  BMI ( شاخص توده بدنی ) است. همان طور که می دانید، هر شخص دارای قد و همچنین وزن معینی است که نشان دهنده ی شاخص توده بدنی فرد است که مختص همان فرد بوده و به این ترتیب محاسبه می گردد. پزشکان متخصص تغذیه به منظور محاسبه BMI یا همان شاخص توده بدنی به دو عامل تعیین کننده وزن و همچنین قد نیاز دارند.

زمانی که فرد قد و وزن خود را اندازه گیری کرد، برای به دست آوردن شاخص توده بدنی، ابتدا وزن را برحسب کیلوگرم بر مجذور قد برحسب متر باید تقسیم نماید.

به عنوان مثال یک شخصی که دارای وزن هفتاد کیلوگرم است و قد صد و هفتاد سانتی متر، این شخص دارای BMI ( بیست و چهار و بیست و دو دهم 24.22 ) است. افرادی که دارای شاخص توده بدنی کمتر از هجده و نیم کیلوگرم هستند، این میزان نشان دهنده کمبود وزن در فرد است و همچنین افرادی که دارای شاخص توده بدنی بین ( هجده و نیم تا بیست و پنج کیلوگرم ) هستند، از نظر پزشکی دارای وزن ایده آل و مناسبی نیز بوده و جزء افرادی که دارای وزن نرمال هستند، دسته بندی می شوند.

لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله محاسبه bmi زنان  و محاسبه bmi بر اساس سن را مطالعه کنید.

شاخص توده بدنی 25 تا 30

به این ترتیب افرادی که دارای شاخص توده بدنی بین بیست و پنج تا سی کیلوگرم هستند، نشان دهنده مقدار کمی اضافه وزن و یا تجمع چربی در نواحی مختلف بدن هستند.

علاوه بر این، افرادی که دارای شاخص توده بدنی سی تا سی و پنج کیلوگرم نیز هستند، در گروه افراد چاق دسته بندی می شوند که تجمع چربی های انباشته به مراتب در بدن این گروه از افراد بیشتر از سایر گروه هایی است که ذکر کردیم.

گروه دیگری از افراد که دارای شاخص توده بدنی بین سی و پنج تا چهل کیلوگرم هستند، جزء گروه افراد چاقی هستند که دارای میزان درصد چربی به مراتب بیشتر بوده و از اضافه وزن شدید رنج می برند.

بنابراین افراد با به دست آوردن شاخص توده بدنی می توانند محاسبه درصد چربی بدن خود را اندازه گیری کرده و اقدامات لازم را برای کاهش وزن و آب کردن چربی های بدن خود انجام دهند.

نکته در مورد شاخص توده بدنی

با توجه به موارد ذکر شده، افرادی که شاخص توده بدنی ( BMI ) آن ها بالای چهل کیلوگرم است، افرادی هستند که دارای چاقی مفرط بوده و قادر به انجام فعالیت های روزانه خود نیستند.

محدودیت های استفاده از BMI

همان طور که توضیح دادیم (BMI)، هم برای آقایان و هم برای بانوان نتیجه مورد قبولی را نشان می دهد، البته مانند هر چیز دیگری چارچوب و حد و حدودی را دارد. به طور مثال:

1)    BMI برای کلیه ورزشکاران و همچنین افرادی که دارای بافت های ماهیچه ای مقاوم و انباشته هستند، با ضریب خطا همراه بوده که سبب شده شاخص توده بدنی آن ها به مراتب بیشتر از مقدار واقعی نشان داده شود. به این ترتیب اضافه وزنی را که این افراد به دست آورده اند، به دلیل ایجاد بافت ماهیچه ای است که با چربی انباشته شده مورد خطاب قرار گرفته شده است.

2)  باید بدانید که نمودار BMI برای سالمندان نیز دارای چارچوب خاصی است. به دلیل این که اضافه وزن این گروه سنی را به مراتب کمتر از حد واقعی خود نشان می دهد. هر فردی که با کاهش بافت و همچنین حد و مرز ماهیچه ای همراه باشد، ممکن است که شاخص توده بدنی واقعی خود را به علت تراکم میزان آب و یا این که چربی در واحد حجم به صورت صحیح قابل تشخیص قرار نگیرد.

موارد ذکر شده از محدودیت هایی است که در زمان به دست آوردن شاخص توده بدنی باید به آن توجه داشته باشیم که برای این دو گروه ذکر شده، الزاماتی را باید در نظر بگیریم تا از این طریق بتوانیم محاسبه درصد چربی بدن را به طور دقیق اندازه گیری نماییم. بهتر است بدانید که شاخص توده بدنی بر اساس نژاد، جنسیت ( مرد و زن ) و همچنین سن مورد ارزیابی و بررسی قرار نمی گیرد، به همین دلیل ممکن است که این سنجش برای تمامی افراد، روش مناسبی به منظور اندازه گیری نباشد.

دور کمر

برای محاسبه درصد چربی بدن، دور کمر در بانوان از نظر متخصصین تغذیه اندازه هشتاد و نه سانتی متری، یک اندازه ایده آل و مناسب بوده است و همچنین برای آقایان نیز صد و یک سانتی متر، بهترین اندازه ای است که متخصصین در نظر گرفته اند. طبق نتایجی که پزشکان تغذیه برای این میزان شاخص توده چربی در این ناحیه به دست آورده اند، به این نتیجه رسیده اند که این گروه از افراد کمتر در معرض خطر بیماری هایی نظیر:

1)    حمله قلبی        2)  دیابت        3) سکته مغزی

قرار می گیرند.

فواصل بین ران ها

در سال دوهزار و سیزده میلادی توسط صفحات ( وبی ) و ( مدی ) مورد پسند قرار گرفت و افراد زیادی به این شیوه علاقه مند شدند و خواستار این بودند که اگر قرار است، ران های پا را به هم بچسبانیم

و همچنین میان این بخش فاصله ایجاد شود، لاغری شیوه درستی نبوده و دیگر هیچ دلیل قانع کننده ی نیست که فرد در جلوی آینه قرار گرفته و به دنبال فاصله بین آن باشند. پزشکان و متخصصین بر این باورند که این روش در تصور و گمان فرد از فرم ظاهری بدنش ضربه وارد کرده و این امر سبب بروز اختلال در تغذیه شخص می گردد.

نسبت دور کمر به باسن

بهتر است بدانید بانوانی که نسبت دور کمر آن ها به باسن شان بیش از هشت دهم است، بیشتر از افراد دیگر در معرض خطر بیماری قرار می گیرند. بدین ترتیب، این شیوه محاسبه درصد میزان چربی بدن تا حدودی در بین پزشکان و متخصصین رواج پیدا کرده است. اما امروزه بعضی از متخصصین تغذیه دیگر این شیوه اندازه گیری را برای محاسبه میزان درصد چربی بدن موثر نمی دانند.

عضلات شکم

یکی از روش های دیگری را که پزشکان تغذیه برای بررسی میزان درصد چربی بدن مورد محاسبه قرار می دهند را می توان به عضلات بخش شکم اشاره کرد.

پزشکان افرادی را که دارای شکم شش تکه و یا سیکس پک هستند را فردی با وزن مناسب و ایده آل معرفی می نمایند. پزشکان به بیماران خود متذکر می شوند که میزان چربی که در بخش تحتانی پوست تجمع کرده است، انعکاسی از میزان سوخت و ساز در بدن است که نمایان می شود.

افرادی که دارای عضلات شکمی سیکس پک هستند، نتیجه مصرف مقدار کم چربی، پیروی از یک رژیم کم کالری و همچنین انجام ورزش های زیاد و مستمر روزانه است که به داشتن یک وزن ایده آل کمک بسزایی می نماید.

چالش ناف

یکی از شیوه های دیگری که برای به دست آوردن میزان درصد چربی مورد محاسبه قرار می گیرد، چالش ناف است به این ترتیب که فرد یک دست را از پشت دور کمر خود حلقه کرده و در صورتی که شخص توانست ناف خود را لمس نماید، نشان دهنده ی این است که فرد لاغر است و اضافه وزنی ندارد که طبق نظر پزشکان این شیوه محاسبه مانند نمودار فاصله بین ران ها روش مناسب و بی اثری است و ارزش پزشکی ندارد.

چالش ریسمان

یکی از شیوه های دلچسب و جذاب به منظور اندازه گیری نسبت دور کمر به قد، استفاده از « چالش ریسمان » است. در صورتی که اندازه دور کمر از نصف قد باشد، شخص فردی سالم است. به این ترتیب با کمک یک ریسمان قد خود را اندازه گیری کرده و سپس ریسمان را به دو قسمت مساوی تقسیم می نماییم

و بدین صورت ریسمان تقسیم شده را به دور کمر خود می گیریم تا از این طریق میزان اندازه استاندارد دور کمر را محاسبه نماییم. این روش نیز یکی از شیوه های دیگر در محاسبه میزان درصد چربی بدن است که بعضی از پزشکان تغذیه از این شیوه برای محاسبه درصد چربی بدن استفاده می نمایند.

تجزیه و تحلیل بیوالکتریکی امپدانس

BIM دستگاهی است که این قابلیت را دارد که جریان الکتریسته کم و همچنین بی خطر را به بدن فرد منتقل کند. در اکثر ورزشگاه های مدرن، یکی از این ماشین ها برای اندازه گیری میزان چربی بدن افراد وجود دارد که این شیوه محاسبه به عنوان یکی از سریعترین و همچنین راحت ترین شیوه های محاسبه میزان درصد چربی در بدن فرد است که بدون هیچ درد و یا عارضه ای برای شخص مورد استفاده قرار می گیرد.

افراد مجرب با کمک این دستگاه میزان درصد چربی بدن و همچنین ترکیب بدن را می توانند به آسانی اندازه گیری نمایند. به این ترتیب دستگاه، میزان درصد چربی را در برابر بافت های بدون چربی در بدن فرد محاسبه می نماید.

وزن زیر آب

یکی از روش های دیگری که برای اندازه گیری میزان چربی در بدن افراد توسط پزشکان متخصص صورت می گیرد، وزن زیر آب است که به نام وزن « هیدرواستاتیک » نیز معرفی شده است. این شیوه محاسبه به این صورت است که پزشک متخصص، بیمار را در درون یک مخزن آب قرار می دهد و بدین ترتیب با جا به جایی آب، میزان درصد چربی بدن را در برابر بافت بدون چربی محاسبه می نمایند.

اسکن DEXA

پزشکان با کمک این دستگاه مقاومت استخوان های بدن را مورد اندازه گیری قرار می دهند و با کمک اشعه ایکس بیشتر به منظور بررسی و ارزیابی پوکی استخوان در بدن افراد مورد استفاده قرار می دهند. اما بیشتر پزشکان متخصص، امروزه یکی از شیوه هایی را که برای محاسبه میزان چربی بدن افراد استفاده می نمایند، استفاده از دستگاه ( اسکن DEXA ) است.

کلیه شیوه های ذکر شده، برای محاسبه درصد چربی بدن است که پزشکان متخصص تغذیه برای اندازه گیری میزان چربی های موجود در بخش های مختلف بدن از این روش های اندازه گیری استفاده می نمایند.

چاقی- اضافه وزن- چربی بدن

بهتر است بدانید که متخصصین « بافت چربی » را اصطلاحی علمی به منظور چربی بدن در افراد در نظر گرفته اند. بافت های چربی کارکردهای مهم و اساسی وسیعی دارند که یکی از هدف های اصلی آن ها اختصاص به ذخیره لیپیدهایی است که منجر به تولید انرژی مورد نیاز در بدن فرد می گردد.

یکی از مزیت های چربی بدن را می توان به حالت عایق مانند نرمی در بدن اشاره کرد که بعد از تولید بعضی از هورمون های مهم بدن نقش بسزایی را به همراه دارد.

چربی های اساسی و همچنین ذخیره چربی در بدن هر فرد نشان دهنده میزان چربی بدن است. مقدار چربی های اولیه که در اکثر نقاط بدن قرار گرفته اند و به منظور ادامه زندگی و همچنین عملکردهای تولید مثلی استفاده می شوند، امری ضروری و مهم است که می توان به چربی های اساسی بدن اشاره کرد.

همان طور که می دانید به منظور محاسبه درصد چربی بدن برای آقایان و بانوان، این میزان چربی اساسی متغیر بوده است. به طور معمول میزان چربی های اساسی که متخصصین برای آقایان در نظر گرفته اند، بین دو تا پنج درصد است که این میزان چربی برای بانوان بین ده تا سیزده درصد است.

تحقیقات پزشکان متخصص تغذیه

طبق تحقیقاتی که پزشکان متخصص تغذیه انجام داده اند، به این نتیجه رسیده اند که میزان گستردگی چربی سالم برای بدن آقایان بین هشت تا نوزده درصد است که این میزان چربی سالم در بانوان نیز به مقدار بیست و یک تا سی و سه درصد است.

بدین ترتیب همان طور که می دانید، داشتن میزان درصد چربی اضافی در بدن هر فرد سبب بروز انواع بیماری ها و مشکلات در افراد می شود، ناکافی بودن این میزان درصد چربی هم باعث اثرگذاری منفی بر روی سلامتی هر فرد نیز می شود. چربی های انباشته شده در بدن، به تجمع چربی در بافت های بدن گفته می شود که به دو شکل:

1) چربی زیر پوستی: چربی هایی که در بخش های زیرین غشای میانی پوست و همچنین در بخش های اطراف اندام های حیاتی بدن قرار گرفته اند.

2) چربی احشایی: این سری از چربی ها اختصاص به چربی های درون شکمی و همچنین بین اندام ها است.

بدین ترتیب اگر فرد روشی را به منظور جلوگیری از افزایش چربی بدن انجام دهد، این امر سبب می شود که فرد به ترتیب دچار اضافه وزن و یا این که چاقی مفرط که با تجمع چربی های بیش از حد در بدن است، همراه شوند.

میزان درصد چربی با اضافه وزن

نکته حائز اهمیت این است که اضافه وزن در افراد نشانه ی بالا بودن میزان درصد چربی در بدن فرد نیست، بلکه افرادی که دارای بدن عضلانی هستند، طبق تشخیص پزشک تغذیه در گروه افراد با اضافه وزن قرار می گیرند. همان طور که توضیح دادیم، میزان چربی های انباشته شده در بدن هر فرد متغیر بوده است که به عوامل متعددی نظیر:

1)ژنتیک   2) رفتاری  3) نداشتن فعالیت های ورزشی و کم تحرکی   4) مصرف بیش از حد مواد غذایی بستگی دارد.

متخصصین تغذیه میزان تجمع چربی انباشته شده در بدن آقایان و بانوان را متغیر معرفی کرده اند و همچنین متذکر شده اند که این میزان درصد چربی نیز به مرور زمان تغییر می کند.

با تحقیقاتی که پزشکان تغذیه انجام داده اند، به این نتیجه رسیدند که افراد بعد از عبور از سن چهل سالگی و یا خانم ها بعد از گذراندن دوران یائسگی، با کاهش هورمون های جنسی همراه هستند که این امر منجر به تولید چربی اضافه در بدن آن ها می شود.

بهتر است بدانید که چربی های انباشته بیشتر در نواحی اطراف معده و همچنین باسن و یا در نواحی ران تجمع پیدا می کنند که منجر به اضافه وزن در آن ها می گردد.

لطفا از پست بهترین روش لاغری از نظر پزشکان دیدن کنید.

نکته در مورد افزایش محاسبه درصد چربی بدن

بهتر است بدانید که ( WHO ) سازمان بهداشت جهانی، معضل چاقی را به عنوان یکی از مهمترین عوامل مرگ و میر در جهان معرفی کرده است. اضافه وزن در افراد سبب بروز ایجاد میزان چربی در بخش های مختلف بدن می شود که این امر باعث:

1) پایین آمدن کیفیت زندگی 2) تضعیف ذهن 3) آپنه خواب یا ایجاد وقفه تنفسی در زمان خواب 4) بروز بیماری قلبی عروقی 5) سکته مغزی 6) سرطان 7) دیابت، در بیماران می گردد.

افزایش میزان درصد چربی در بدن

همان طور که توضیح دادیم، بروز این بیماری ها در افرادی که با تجمع چربی های انباشته شده در بخش های مختلف بدن همراه هستند که منجر به کاهش امید به زندگی در این گروه از بیماران می گردد.

بالا بودن و یا کمبود میزان چربی در بدن می تواند اثر منفی بر روی سلامت و تندرستی فرد داشته باشد و همچنین مانع از راندمان مناسب بدن می گردد. طبق تحقیقاتی که متخصصین برای چربی های انباشته شده بر روی بدن بیماران انجام داده اند، به این نتیجه رسیده اند که این چربی ها به خصوص چربی های شکمی سبب اختلال در تعادل طبیعی و همچنین کارکرد بعضی از هورمون های بدن می‌‌گردد و آن ها را مختل می نماید.

چربی های احشایی در بدن در تکثیر سیتوکین های ویژه و خاص، که نقش وسیعی در پیام رسانی سلولی دارند، موثر بوده و می توانند خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را به مراتب در افراد افزایش دهند.

بدین ترتیب چربی های احشایی سبب شده که به مرور فرد دچار افزایش کلسترول خون ( LDL ) گردد که این امر منجر به بسته شدن شریان ها شده و در نتیجه فرد دچار حمله قلبی نیز می گردد.

یکی دیگر از بیماری هایی که بر اثر بالا بودن میزان درصد چربی در افراد می توان به آن اشاره کرد، دیابت نوع دو است. مقاومت به انسولین زمانی در افراد نمایان می شود که سلول ها به هورمون های انسولین پاسخ نداده که این امر منجر به افزایش قند خون در افراد می گردد.

چگونگی محاسبه درصد چربی بدن

بعضی از شیوه ها به منظور محاسبه درصد چربی بدن رایج هستند که از نظر هزینه گران قیمت بوده و همچنین به عنوان یک اندازه گیری دقیق و مناسب به حساب می آیند که شامل:

یکی از این شیوه های گران قیمت را می توان به جذب پرتو ایکس با انرژی دوگانه ( DXA ) اشاره کرد. دگزا اسکن یا همان انرژی اشعه X دوگانه مشمول به کارگیری از تکنولوژی ( X-Ray ) است که این دستگاه قابلیت جذب پرتوهای پرانرژی و همچنین کم انرژی را محاسبه می نماید. بهتر است بدانید که اسکن DEXA به عنوان یک شیوه بسیار سریع در تعیین اندازه گیری میزان درصد چربی در بدن افراد است و نسبت به روش هایی که ذکر کردیم نیز برتری ویژه ی را دارد.

سنجیدن و وزن کردن به روش هیدرواستاتیک

سنجیدن و وزن کردن به روش هیدرواستاتیک نیز یکی دیگر از شیوه های اندازه گیری میزان درصد چربی بدن است. در این شیوه محاسبه میزان درصد چربی، فرد را در آب شناور کرده و به این ترتیب میزان وزن حاصل در آب را با میزان وزن طبیعی بدن فرد مورد سنجش قرار داده و سپس با توجه به میزان چگالی آب، میزان درصد چربی بدن شخص تعیین می گردد. طبق نظر پزشکان تغذیه این شیوه محاسبه یکی از روش های دقیق برای محاسبه درصد چربی بدن است که می توان در این حالت از ( + ) و یا ( 5-) را نیز نشان دهد.

یکی از شیوه های اندازه گیری میزان چربی در بدن افراد را می توان به پلتیسموگرافی جابجایی هوا اشاره کرد. ( BOD POD ) جابجایی هوا را اندازه گیری می نمایند که به فرمول محاسبه میزان تعیین درصد چربی بدن اتصال می گردد.

در این شیوه پزشکان به بیماران متذکر می شوند که از لباس های تنگ استفاده نمایند و به مدت پنج تا هشت دقیقه در مجاورت دستگاه BOD POD قرار بگیرند.

یکی از پرکاربردترین سیستم برای محاسبه میزان درصد چربی

متخصصین این دستگاه را به عنوان یکی از پرکاربردترین سیستم برای محاسبه میزان درصد چربی در سالمندان، کودکان و همچنین افراد معلولی که با مشکل همراه هستند، معرفی کرده اند که می توانند از این طریق میزان چربی اضافه بدن آن ها را محاسبه نمایند. با توجه به کالیبراسیون پروسه تست راحت و در کوتاهترین زمان برای بیماران انجام می گیرد، طوری که از این روش به صورت ( + ) و یا ( 7- ) نیز نشان داده می شود.

اسکنرهای سه بعدی بدن نیز گزینه دیگری برای محاسبه درصد چربی بدن در افراد است.

کولیس پوست

کولیس پوست یکی دیگر از شیوه های اندازه گیری در حجم عضلات چربی های انباشته شده در بخش زیرین پوست است که در بخش های مختلف بدن قرار می گیرد. به این ترتیب پزشک به صورت آرام کولیس را در ناحیه ای که چربی تجمع یافته است کشیده و میزان درصد چربی را به این روش اندازه گیری می نمایند.

برای اندازه گیری با کمک دستگاه کولیس پوست، باید این کار را زیر نظر یک شخص حرفه ای و مجرب انجام دهید تا از این طریق بر مبنای داده های جمع آوری شده، تمام چربی بخش های بدن را اندازه گیری نمایند. از مزیت این شیوه می توان به مقرون به صرفه بودن و همچنین بهترین انتخاب برای انجام آزمایش های متداول و عملی اشاره کرد.

موارد ذکر شده از دستگاه هایی هستند که متخصصین تغذیه برای اندازه گیری میزان درصد چربی در بدن افراد از آن ها استفاده می نمایند.

کالیپر یا قطرسنج های چربی سنج

بیشتر افراد به شیوه های ارائه شده دسترسی نداشته، بر همین مبنا به کارگیری از کالیپرها و یا همان قطرسنج های چربی سنج به منظور عملکرد ترکیب بدن در بین بیماران نیز بسیار شایع است.

در این شیوه خود فرد و یا این که شخصی که آموزش های لازم را در این راستا دیده است، می توانند اندازه گیری های لازم را انجام دهد و به این ترتیب میزان درصد چربی بدن را نیز محاسبه نمایند.

باید به این نکته توجه داشته باشید که اندازه گیری کالیپرها توسط پزشکان متخصص سبب می شود که یک نتیجه دقیق و مناسب تری از میزان درصد چربی در بدن فرد به دست آید.

افرادی که تمایل دارند بیش از یک بار از قطرسنج ها و یا کالیپرهای چربی سنج به منظور اندازه گیری میزان کاهش وزن خود استفاده نمایند، بهتر است که این کار را هر بار یک نفر اندازه گیری نماید

زیرا این امر سبب شده که صحت و همچنین میزان درستی نتیجه ی کاهش میزان درصد چربی نیز به مراتب افزایش پیدا کند. بدین ترتیب استفاده از کالیپرهای چربی سنج نیز یکی از ابزارهای پزشکی است که متخصصین تغذیه به منظور اندازه گیری میزان چربی تجمع یافته در بخش های مختلف بدن از آن استفاده می نمایند.

یکی دیگر از شیوه های محاسبه درصد چربی بدن عبارتند از:

علاوه بر موارد ذکر شده چند شیوه دیگر به منظور اندازه گیری و همچنین ارزیابی میزان چربی بدن فرد وجود دارد که افراد می توانند به تنهایی در منزل آن را انجام دهند.

استفاده از ترازوهای دیجیتالی و همچنین محاسبه دور کمر، هر دو از شیوه هایی هستند که شخص می تواند برای اندازه گیری دقیق میزان چربی تجمع یافته در بدن از آن استفاده نماید.

زمانی که فرد با استفاده از کالیپرهای چربی سنج توسط یک شخص بی تجربه میزان درصد چربی را اندازه گیری کرد و به نتیجه مطلوبی نرسید، می توانند از این دو روش ذکر شده برای اندازه گیری دقیق چربی های بدن استفاده نمایند. بهتر است بدانید که این شیوه های درمانی زمانی اثربخش و مفید است که فرد از یک رژیم غذایی مناسب و همچنین فعالیت های ورزشی منظم استفاده نماید.

پیشنهاد می کنیم از مقاله جراحی متابولیک چاقی دیدن کنید.

میزان درصد چربی بدن مناسب برای بانوان

همان طور که توضیح دادیم، اندازه گیری ( BMI ) برای هر فرد بر مبنای قد و همچنین وزن صورت می گیرد. بهتر است بدانید، زمانی که میزان درصد چربی عنوان می گردد، باید به چارچوب تفاوت هایی که بین بانوان و آقایان است نیز توجه داشته باشیم.

میزان درصد چربی بدن برای بانوان در دسته های متعدد تقسیم بندی می شوند که بعضی از این شاخص ها بر مبنای دسته بندی بانوان ورزشکاری است که دارای میزان قابل قبولی از درصد چربی بدن هستند.

میزان درصد چربی بانوان ورزشکار به این ترتیب تقسیم بندی می گردد که شامل:

دسته                                                                                         درصد

میزان چربی ضروری مورد نیاز بانوان                                        ده تا سیزده درصد

میزان چربی بدن بانوان ورزشکار                                           چهارده تا بیست درصد

میزان سازگاری و نسبت بدن                                               بیست و یک تا بیست و چهار درصد

میزان درصد چربی قابل قبول در بانوان                                   بیست و پنج تا سی و یک درصد

میزان درصد چاقی                                                           سی و دو درصد یا بیشتر از آن

این میزان دسته بندی براساس شورای ورزش آمریکا برای به دست آوردن میزان درصد چربی تجمع یافته در بانوان با توجه به نوع فعالیت بدنی است.

میزان محاسبه درصد چربی بدن در بانوان بر مبنای سن هر فرد به این ترتیب است که:

بانوانی که بین سن بیست تا سی و نه سال دارند، میزان درصد چربی استانداردی که باید در بدن داشته باشند، طبق نظر پزشکان متخصص بین بیست و یک تا سی و دو درصد است.

همچنین بانوانی که دارای سن چهل تا پنجاه و نه سالگی هستند و دوران یائسگی را پشت سر گذاشته اند، باید بین سی و دو تا سی و سه درصد چربی در اطراف نواحی مختلف بدن دارا باشند.

علاوه براین بانوانی که بین سن شصت تا هفتاد و نه سال دارند، میزان درصد چربی استانداردی که باید این بانوان در بدن داشته باشند، بین بیست و چهار تا سی و پنج درصد است. پزشکان متخصص تغذیه با توجه به این دستورالعمل ها می توانند میزان درصد چربی انباشته شده را در بخش های مختلف بدن بانوان را در هر رده سنی نیز اندازه گیری نمایند.

میزان درصد چربی مناسب برای آقایان

به طور معمول طبق نتایجی که پزشکان متخصص تغذیه به دست آورده اند، به این نتیجه رسیده اند که آقایان نسبت به بانوان از بافت چربی کمتری برخوردار هستند که این تفاوت ها چارچوب درصد میزان چربی بدن آن ها را بیان می کند.

نکته حائز اهمیت این است که زایمان در بانوان سبب شده که درصد چربی های تجمع یافته در بخش های مختلف بدن بانوان نیز نقش بسزایی داشته باشد. با توجه به توضیحات عنوان شده شورای ورزش آمریکا، چارچوبی را که برای محاسبه میزان درصد چربی در آقایان متذکر شده است، به این ترتیب است که:

میزان چربی ضروری برای بدن آقایان بین دو تا پنج درصد است که این میزان نسبت به بانوان نیز به مراتب کمتر است.

میزان درصد چربی بدن ورزشکاران مرد نیز بین شش تا سیزده درصد است.

میزان سازگاری و داشتن تناسب اندام مناسب برای آقایان

میزان سازگاری و داشتن تناسب اندام مناسب برای آقایان نیز بین چهارده تا هفده درصد است.

بدین ترتیب میزان قابل قبول درصد چربی ایده آل برای آقایان بین هجده تا بیست و چهار درصد نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است.

آقایانی که دارای اضافه وزن و یا چاقی هستند، میزان درصد چربی اضافه در بدن آن ها بین بیست و پنج درصد و یا بیشتر است.

موارد ذکر شده براساس دسته بندی شورای ورزش آمریکا است که برای محاسبه درصد چربی بدن در این گروه از افراد مورد استفاده قرار می گیرد. بدین ترتیب برای محاسبه میزان درصد چربی بر مبنای سن در آقایان نیز باید گفت که این تقسیم بندی به این صورت است که  :

آقایانی که دارای سن بین بیست تا سی و نه سال هستند، باید میزان درصد چربی بدن آن ها نیز بین هشت تا نوزده درصد باشد. همچنین آقایانی که رده سنی آن ها بین چهل تا پنجاه و نه سال است، میزان درصد چربی مناسبی که پزشکان برای آن ها تعیین کرده اند نیز بین یازده تا بیست و یک درصد است.

علاوه براین، آقایانی که رده سنی آن ها بین شصت تا هفتاد و نه سال است نیز باید بین سیزده تا بیست و چهار درصد چربی در بدن داشته باشند که با توجه به میزان ذکر شده از بروز هر گونه مشکلات و یا بیماری های شایع در آقایان نیز جلوگیری نماییم.

ارزیابی میزان درصد چربی بدن با پیروی از یک رژیم غذایی مناسب

در بیشتر موارد افرادی که به دنبال کاهش وزن خود هستند، تساهل و نرمی هدف خود را به منظور کاهش میزان درصد چربی بدن و همچنین بالا بردن توده های عضلانی در بدن قرار می دهند. ارزیابی و بررسی میزان درصد چربی بدن یکی از مناسب ترین شیوه ها به منظور رسیدن به کاهش وزن و پیشرفت در این راه به حساب می آید.

بهتر است بدانید، اشخاصی که میزان درصد چربی بدن آن ها بیش از حد استاندارد است و یا افرادی که میزان چربی بدن آن ها از حد تعیین شده خود نیز کمتر است، به کارگیری از فرمول استاندارد ( TDEE ) را پزشکان متخصص تغذیه برای آن ها در نظر می گیرند تا از این طریق به صورت دقیق و مناسب میزان درصد چربی بدن افراد را اندازه گیری نمایند.

نکته مهم این است که این گروه از افراد به محاسبات دقیق تر و خاصی برای اندازه گیری میزان درصد چربی بدن نیاز دارند که باید توسط مجرب ترین پزشکان تغذیه این امر صورت بگیرد.

افراد با به دست آوردن میزان چربی در بدن می توانند میزان اضافه وزن خود را که بر حسب تجمع چربی های انباشته شده در بدن ایجاد شده است و سبب بروز چند کیلو اضافه وزن در بدن می گردد را به دست آورده و بهترین شیوه را برای کاهش وزن خود انتخاب نمایند.

عوامل تاثیرگذار بر ترکیب بدن

همان طور که می دانید، ترکیبات بدن به عوامل متعددی بستگی دارد که فرد قادر به کنترل آن نیست که عبارتند از:

سن

در صورتی که فرد از یک برنامه مناسبی به منظور تقویت عضلات بدن از آن پیروی نماید، توده های عضلانی در مواجهه با بالارفتن سن مورد تجزیه قرار گرفته و همین امر منجر به کندتر شدن متابولیسم بدن نیز می گردد.

جنسیت

همان طور که توضیح دادیم، میزان چربی های تجمع یافته در بخش های مختلف بدن در بانوان به مراتب بیشتر از مردان است و علت آن را نیز می توان به زایمان و دوران شیردهی بانوان اشاره کرد.

ژنتیک

طبق تحقیقاتی که پزشکان متخصص تغذیه انجام داده اند، به این نتیجه رسیده اند که ژن ها نقش مهمی در کاهش طبیعی میزان درصد چربی در بدن فرد و یا آمادگی بدن به منظور حفظ و همچنین تجمع چربی دارند که در بخش های معینی انباشته می شوند.

هورمون

بهتر است بدانید که هورمون ها بر بازداشتن یا احتباس آب و همچنین ترکیبات بدن نیز تاثیرگذار هستند.

موارد ذکر شده از عوامل اثرگذار در ترکیبات بدن هستند که انسان خود به تنهایی در آن هیچ دخالتی نداشته است.

تغییر در ترکیب بدن

افرادی که دارای میزان درصد چربی بالایی در بدن هستند، باید تمام تلاش خود را انجام دهند که از بهترین شیوه ها به منظور کاهش وزن استفاده نمایند تا از این طریق به بهبودی وضعیت بدن خود کمک بسزایی نمایند. افراد با انجام فعالیت های ورزشی و همچنین بالا بردن حرکات ورزشی مناسب نظیر پیاده روی و یا دوچرخه سواری می توانند به تغییر در ترکیب بدن خود کمک بسزایی نمایند.

زیرا اولین اثربخشی این فعالیت ها را می توان به کاهش وزن اشاره کرد. باید به این نکته توجه داشته باشید، در صورتی که میزان درصد چربی بدن فرد کمتر از میزان چربی ضروری بدن باشد، شخص باید با اعمال تغییراتی در ترکیبات بدن میزان درصد چربی را بالا برده تا از این طریق سلامتی فرد دچار مشکل و یا عارضه نگردد.

افرادی که مایل هستند در ترکیبات بدن تغییراتی را ایجاد نمایند تا به سلامتی و داشتن یک اندام مناسب در بدن خود کمک نمایند، باید تمام تلاش خود را انجام دهند که توده های عضلانی را به مراتب افزایش داده و همچنین توده های چربی تجمع یافته اضافی در بدن را نیز کاهش دهند.

برای رسیدن به کاهش وزن بهتر است که رژیم غذایی خود را تغییر داده و از یک شیوه غذایی که دارای کالری کم است نیز پیروی نماییم و همچنین با پیروی از یک برنامه ورزشی مناسب در ترکیب بدن تغییر ایجاد کرده و به وزن ایده آل و مناسب خود برسند.

نکته در مورد میزان از دست دادن چربی بدن

طبق نظر پزشکان متخصص تغذیه به منظور کاهش وزن، پایین آوردن وزن بین نیم تا یک کیلو در هفته برای هر فرد بهترین گزینه است،

اما هیچ سفارش و توصیه ای به منظور کاهش درصد چربی در بدن فرد وجود ندارد. طبق نتایج به دست آمده، متخصصین براین باورند که پایین آوردن یک درصد از میزان چربی در ماه مناسب ترین روش برای کاهش میزان چربی در بدن است.

با توجه به این که شیوه های اندازه گیری چربی با خطاهایی همراه است، به این ترتیب پزشکان متخصص تغذیه به بیمارانی که با اضافه وزن همراه هستند، توصیه می نمایند که هر دو ماه یک بار یکی از شیوه های محاسبه درصد چربی بدن را انجام دهند. از همه مهمتر، پایین آوردن وزن مستلزم کاهش چربی در بدن فرد نیست.

کاهش درصد چربی بدن

بهتر است بدانید که استفاده منظم از ورزش های ایروبیک و یا همان تمرین های هوازی، پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و کم کالری و همچنین انجام ورزش های منظم به کاهش میزان درصد چربی در بدن بیماران کمک بسزایی می نماید. انجام تمرینات ایروبیک سبب بالا رفتن میزان سوخت و ساز کالری در بدن می شود.

انجام تمرینات ورزشی شدید سبب شده که در زمان استراحت، شخص کالری بیشتری را در این مدت بسوزاند و این امر در نهایت منجر به کاهش میزان درصد چربی در افرادی که با افزایش وزن همراه هستند، می گردد.

باید بدانید که پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و سالم که به میزان پانصد کالری است، سبب شده که فرد در طی روز با کاهش چربی همراه باشد.

طبق نظر متخصصین تغذیه پیروی از نکات ذکر شده سبب می شود که چربی های تجمع یافته در بخش های مختلف بدن در کوتاهترین زمان از بدن فرد حذف گردد.

تست Skin Fold

همان طور که توضیح دادیم، چند شیوه به منظور محاسبه میزان درصد چربی بدن وجود دارد که یکی از شایع ترین شیوه های اندازه گیری چربی در بدن را می توان به Skinfold اشاره کرد.

تقریباً میزان پنجاه درصد از چربی های انباشته شده در بخش تحتانی(زیرین) پوست بدن فرد تجمع کرده است، به همین منظور محاسبه ضخامت لایه های پوست ، یک شیوه نسبتاً دقیق و صحیح به منظور سنجش درصد چربی بدن نیز محسوب می شود. قطرسنج های Skinfold با محاسبه ضخامت پوست بخش های مختلف اندام های بدن که در بانوان و آقایان متغیر است

و همچنین قرارگیری قد و وزن در این فرمول می توانند میزان دقیق درصد چربی بدن را محاسبه نمایند. البته شایان ذکر است که این شیوه در صورتی قابل قبول بوده که توسط پزشک متخصص تغذیه و یا توسط فردی که آموزش های لازم را دیده است، صورت بگیرد.

بررسی و ارزیابی میزان پیشرفت کاهش درصد چربی

افرادی که برای کاهش وزن از یک برنامه غذایی مناسب و همچنین انجام فعالیت های ورزشی استفاده می نمایند، به منظور اندازه گیری میزان درصد چربی بهتر است که هر دو ماه یک بار این سنجش را محاسبه نمایند.

شیوه های بررسی و ارزیابی متعددی برای کاهش میزان درصد چربی وجود دارد که بیماران می توانند هر پانزده روز یک بار وزن خود را مورد سنجش قرار دهند.

یکی از شیوه های دیگر پیشرفت در کاهش میزان چربی را که پزشکان به بیماران متذکر می شوند این است که خود اقدام به اندازه گیری بخش هایی که دارای چربی های انباشته شده هستند، نظیر دور باسن ، چربی های ران، دور سینه و همچنین کمر را با کمک مترهای نواری اندازه گیری نمایند تا از این طریق بتوانند به پیشرفت کاهش چربی بدن دست یابند.

باید به این نکته توجه داشته باشید که این روش ها فرد را توجیه نمی نماید که به چه اندازه چربی اضافه را از بدن خود حذف کند اما می تواند به فرد ثابت نماید که راه مناسبی برای کاهش وزن خود انتخاب کرده است.

علل بروز اضافه وزن

با پیشرفت علم و تکنولوژی، افراد بیشتر درصدد کاهش وزن و داشتن اندام متعادل هستند. گروهی از افراد بیش از اندازه مواد غذایی در طی روز مصرف می نمایند که بین مواد غذایی دریافتی و همچنین انرژی مصرفی عدم تعادل ایجاد می نمایند که این امر منجر به اضافه وزن و یا تجمع چربی در بدن افراد می گردد.

افراد با روبرو شدن افزایش وزن و تجمع چربی های انباشته در نواحی مختلف بدن به بیماری هایی نظیر دیابت نوع دو، تعدادی از سرطان ها و همچنین بیماری های قلبی و عروقی که ارتباط مستقیمی با تجمع چربی ها در این نواحی دارد، همراه می شوند.

با بالا رفتن وزن و همچنین چربی های انباشته در بخش های مختلف بدن، فرد از رسیدن ویتامین ها و یا ریزمغذی های مورد نیاز بدن دچار اهمال شده و این امر به تدریج بروز بیماری های ذکر شده را تشدید می نماید.

طبق نتایجی که پزشکان تغذیه برای بیمارانی که دارای میزان درصد چربی زیاد در نواحی مختلف بدن هستند انجام داده اند، به این نتیجه رسیده اند که عللی که باعث بروز این عارضه در افراد می گردد عبارتند از:

عللی که باعث بروز این عارضه در افراد می گردد عبارتند از:

1) ژنتیک 2) سن 3) جنس 4) پیروی از رژیم های نامطلوب مانند خوردن غذاهایی که دارای کالری بالا، میزان قند بالا و همچنین پرچرب هستند 5) کم تحرکی یا نداشتن فعالیت های ورزشی مناسب 6) انواع بروز بیماری های تغذیه ای 7) داروها 8) بروز مشکلات روحی که این عارضه سبب خوردن بیش از حد فرد، افسردگی شدید، پرخوابی در فرد می گردد

و همین عامل میزان چربی بدن فرد را به مراتب افزایش می دهد. 9) وضعیت اقتصادی 10) شهرنشینی که امروزه به عنوان یکی از موثرترین موارد در بروز تجمع چربی های انباشته در بدن فرد است.

کلیه موارد ذکر شده از علائم و نشانه هایی هستند که سبب بروز افزایش میزان درصد تجمع چربی انباشته در بدن فرد می گردد. پزشکان متخصص مجرب و با تجربه تغذیه، امروزه با محاسبه درصد چربی بدن به روش های مختلف، میزان تجمع چربی های بدن را که باعث اضافه وزن در افراد شده است را اندازه گیری می نمایند.

دریافت انرژی بیش از حد

پزشکان متخصص با اندازه گیری و سنجش میزان چربی در بدن افرادی که دارای اضافه وزن فعال هستند، مصرف بیش از حد پروتئین ها و همچنین دریافت بیش از حد کالری که در انواع مواد غذایی بی کیفیت و همچنین غذاهای فست فودی وجود دارد را سبب بروز تجمع این میزان درصد چربی عنوان کرده اند.

باید بدانید که خوردن مواد غذایی بیش از میزان مصرفی که هر فرد باید در طی روز آن را مصرف نماید، به عنوان پرخوری غیر فعال شناخته شده و همچنین هیچ انرژی را برای بدن فرد تامین نمی نماید. در صورتی که میزان کالری که فرد به بدن خود وارد می نماید نیز بیش از حد نیاز باشد، این امر سبب بروز افزایش میزان چربی بدن می گردد.

استفاده از طعم دهنده ها در مواد غذایی

پزشکان متخصص تغذیه علت بیش از حد کالری بدن را در افراد، استفاده از طعم دهنده ها در مواد غذایی که سبب تحریک بیشتر فرد به خوردن مواد غذایی بی کیفیت شده است

و همچنین امروزه یکی از مهمترین عواملی که سبب بروز اضافه وزن و یا تجمع چربی های اضافه شده است، اشاره کرد. علاوه براین حق انتخاب بیشتر افراد در مواد غذایی متنوع نیز سبب بروز مشکلات متعدد در افراد می گردد.

بهتر است بدانید که یکی دیگر از عواملی که باعث بروز تجمع چربی ها در بدن افراد می شود، مصرف بعضی از داروها است که با میزان درصد چربی ارتباط مستقیمی دارد. نظیر مصرف داروهای کورتون و یا مصرف داروهای ضد بارداری و همچنین از عوامل غیر مستقیم نیز می توان به داروهای ضداضطراب و یا داروهای ضد افسردگی اشاره کرد که هر دوی این عوامل در محاسبه درصد چربی بدن نقش بسزایی دارند.

نکته در مورد دریافت میزان انرژی

امروزه اختراعات و همچنین ابتکار و نوآوری های متعدد به منظور رفاه حال افراد به صورت غیر مستقیم باعث بالا رفتن چشمگیری در میزان درصد چربی بدن شده است. به طور مثال استفاده از:

1) مایکروویو 2) آسانسور 3) ماشین ظرفشویی 4) ماشین لباسشویی 5) دستگاه های کنترل از راه دور

سبب شده که افراد را به بی تحرکی و همچنین عدم فعالیت پیش ببرد. علاوه براین استفاده بیش از حد افراد از غذاهای آماده و نیمه آماده در رستوران ها و همچنین استفاده بیش از حد افراد از سس های مایونز و یا چیپس هایی که دارای کالری و فیبر بالایی هستند، سبب بروز تجمع چربی های انباشته در بخش های مختلف بدن می گردد.

با توجه به موارد ذکر شده در دو یا سه دهه اخیر، میزان بروز چاقی در افراد که بر اثر استفاده ی نامناسب از مواد غذایی و کاهش مصرف انرژی در بدن افراد است نیز به مراتب افزایش پیدا کرده است.

کاهش چربی بدن

پزشکان معتقدند که آب کردن چربی های انباشته در نواحی مختلف بدن برای افرادی که مایل هستند به وزن مناسب و ایده آل خود برسند و همچنین سازگاری اندام های بدن به عنوان هدفی بلند مدت است که نیاز به همت و اراده ی شخص دارد.

باید بدانید که بعضی از چربی های انباشته شده، چربی های قهوه ای نام دارند که می توانند در پایین آوردن وزن بدن افراد نقش بسزایی داشته باشد.

پزشکان با تحقیقاتی که به تازگی بر روی چربی های تجمع یافته بدن انجام داده اند، به این نتیجه رسیده اند که سرما، ساخت چربی های سالم در بدن فرد را افزایش می دهد که این امر نیز نهایتاً منجر به افزایش سرعت متابولیز یا متابولیسم بدن می گردد.

چربی قهوه ای

بهتر است بدانید که یکی از چربی های بدن که تولید گرما می نماید را چربی قهوه ای می نامند. این چربی از نظر رنگ، قهوه ای مایل به قرمز است. زیرا لبریز از سلول های تولید انرژی است که « میتوکندری » نام دارند. میتوکندری هایی که به رنگ قهوه ای هستند، با تبدیل کالری به گرما، به سلول های بدن انرژی می دهند.

بهتر است بدانید که هر فردی در بدو تولد دارای چربی های قهوه ای است که این میزان چربی در نوزادان به مراتب بیشتر بوده که بعد از خارج شدن از رحم مادر سبب گرم نگه داشتن بدن نوزادان نیز می شود.

این در صورتی است که افراد با افزایش سن این میزان چربی مورد نیاز بدن را به مراتب از دست می دهند. این چربی ها مقدار کمی از کل چربی های انباشته شده در بدن فرد بالغ (بزرگسال) را تشکیل می دهند که افراد با تجربه و آموزش دیده با توجه به انواع اندازه گیری هایی که مختص چربی بدن فرد است، می توانند با محاسبه درصد چربی بدن، این میزان چربی انباشته شده را اندازه گیری نمایند.

نتایج متخصصین

طبق نتایجی که متخصصین برای بیشتر افراد انجام داده اند، به این نتیجه رسیده اند که در بیشتر افراد بزرگسال، میزان درصد چربی قهوه ای بیش از حد انتظار بوده است.

آنها با انجام اندازه گیری در نواحی مختلف بدن مانند شانه ها، گردن و همچنین بخش بالای قفسه سینه که دارای چربی سفید است و این چربی ها به شکل نامنظم پخش شده اند، درصد میزان چربی بدن را محاسبه می نمایند.

نکته در مورد تفاوت چربی قهوه ای و چربی سفید

چربی های قهوه ای، چربی هایی را که دارای کالری بیش از حد به نام « لیپید » است را می سوزاند. اما چربی های سفید، چربی های بدی هستند که « لیپید » ها را ذخیره می نمایند. بدین ترتیب چربی های ناسالم و نا مرغوبی که در بخش ناحیه شکم هستند را تشکیل داده و سبب ضخیم تر شدن ران پا نیز می گردد.

به دست آوردن چربی قهوه ای بدن

برای کسب چربی قهوه ای در بدن، بهتر است که با پایین آوردن دمای منزل و یا این که پیاده روی در فصل زمستان این میزان چربی مفید بدن را تامین نماییم. زیرا این امر سبب می شود که چربی های قهوه ای کالری سوز بدن به مراتب بیشتر شوند.

طبق تحقیقاتی که متخصصین انجام داده اند، به این نتیجه رسیده اند که قرار گرفتن شخص در هوای سرد برای مدت طولانی سبب می شود که میزان چربی قهوه ای در بدن افزایش پیدا کند. اما این در حالی است که گرما میزان این چربی را در بدن به مراتب کاهش می دهد.

افراد با تغییر در شیوه زندگی و همچنین پیروی کردن از یک برنامه غذایی مناسب می توانند روزانه بین سیصد تا چهارصد کالری بیشتر از چربی های انباشته در نواحی مختلف بدن را بسوزانند.

بنابراین طبق نتایجی که پزشکان انجام داده اند، بهترین و مناسب ترین شیوه برای به دست آوردن چربی قهوه ای در بدن فرد، قرار گرفتن در معرض دمای پایین است که از این طریق می توانند به بهترین شکل محاسبه درصد چربی بدن افراد را اندازه گیری نمایند.

روش های جلوگیری از میزان چربی انباشته در بدن

همان طور که توضیح دادیم، پیروی از یک برنامه غذایی و همچنین تغذیه مناسب باعث می گردد که علاوه بر تامین مواد مغذی بدن، از پرخوری فرد در مصرف مواد غذایی که هیچ گونه ارزش غذایی نیز ندارد جلوگیری کرده و بهبودی و همچنین سلامتی فرد را ضمانت نماید. بدین ترتیب چند توصیه پزشکی که باعث جلوگیری از چاقی و تجمع چربی در بدن می شود عبارتند از:

یکی از توصیه هایی که پزشکان متخصص تغذیه به بیماران می نمایند، این است که از غذاهای پرچرب مانند: 1) مصرف لبنیات پرچرب 2) مصرف سس مایونز 3) خوردن کله پاچه 4) روغن 5) کره 6) گوشت قرمز پرچرب 7) مصرف سیرابی و شیردان 8) مصرف بیش از حد جگر، دل، قلوه 9) نوشابه نیز خودداری نمایند.

بهتر است که برای کاهش وزن خود و جلوگیری از تجمع درصد چربی در بدن، غذاها را بیشتر به صورت بخارپز و یا اینکه آب پز استفاده نمایند.

مواد غذایی فیبردار

مواد غذایی فیبردار نظیر: مصرف انواع حبوبات ( لوبیا، عدس، نخود، ماش، لپه ) و همچنین مصرف غلات که شامل ( گندم سبوس دار، جو با پوست، برنج ) هستند و علاوه براین استفاده از 1)سبزیجات متنوع 3) میوه ها 3) مصرف نان های سبوس دار را جایگزین مواد غذایی پرکالری و کم انرژی نمایند.

یکی دیگر از شیوه هایی که باعث جلوگیری از کاهش چربی در بدن می گردد، استفاده دو عدد زرده تخم مرغ در هفته است.

از خوردن مواد غذایی پرانرژی نشاسته دار و همچنین مواد قندی مانند:

1)انواع ماکارونی 2) سیب زمینی سرخ شده 3) نان 4) برنج 5) نوشابه 6) مصرف آب میوه های غیر طبیعی 7) مصرف شیرینی 8) شکلات، نیز بپرهیزید و مصرف آن ها را تا حد امکان به حداقل برسانید تا از این طریق از تجمع چربی در بدن جلوگیری نماید.

اجتناب از خوردن غذاهای فوری و نیمه آماده

از خوردن غذاهای فوری و نیمه آماده مانند سوسیس و کالباس، پیراشکی و همچنین سمبوسه که دارای کالری و چربی های انباشته بالایی هستند نیز خودداری نماییم.

کلیه موارد ذکر شده، توصیه های بهداشتی هستند که پزشکان به بیماران خود متذکر می شوند. زیرا پیروی کردن از تمامی این نکات بهداشتی در مصرف مواد غذایی سبب کاهش وزن و در نتیجه کاهش محاسبه درصد چربی بدن در افراد می گردد.

بهتر است که بیماران برای کاهش میزان چربی های انباشته شده در بدن، وعده های غذایی خود را افزایش داده اما از میزان مواد غذایی مصرفی در هر وعده نیز بکاهند. البته نوع غذایی که فرد مصرف می نماید، از مقدار آن بسیار مهم تر است که باید در فواصل زمانی مناسب برای رسیدن به وزن ایده آل مصرف نمایند.

دو روش جراحی چاقی برای کاهش وزن موارد زیر است:

1. جراحی اسلیو معده ( لطفا از پست جراحی اسلیو معده دیدن کنید.)
2. جراحی بای پس معده چیست؟ ( لطفا از پست جراحی بای پس معده چیست؟ دیدن کنید.)

نتیجه گیری

امروزه پزشکان متخصص تغذیه برای محاسبه درصد چربی بدن بیماران از شیوه های متعددی نظیر به دست آوردن شاخص توده بدنی، تجزیه و تحلیل بیوالکتریکی امپدانس و همچنین DEXA و بسیاری از موارد دیگر نیز استفاده می نمایند.

بهتر است که بیماران برای کاهش میزان تجمع چربی های انباشته در بخش های مختلف بدن، از یک رژیم غذایی مناسب و همچنین فعالیت های ورزشی منظم پیروی نمایند.